Proces opuszczania przez Wielką Brytanię Unii Europejskiej – zwany potocznie „brexitem” – trwa od kliku lat. W następstwie długotrwałych i skomplikowanych negocjacji Wielka Brytania formalnie opuściła Wspólnotę 31 stycznia 2020 r.
Niemniej na podstawie porozumienia między Wielką Brytanią a UE, rozwiązania prawne (w tym te dotyczące opodatkowania) obowiązują również po ww. dacie – w okresie przejściowym trwającym do końca 2020 r.
Na razie brak umowy o wolnym handlu
Na dzień sporządzenia niniejszego wpisu nie wypracowano i nie podpisano umowy o wolnym handlu między Unią Europejską i Wielką Brytanią. Oznacza to, że od 1 stycznia 2021 r. Wielka Brytania najprawdopodobniej faktycznie stanie się tzw. państwem trzecim, a dotychczasowe zasady rozliczania VAT w transakcjach pomiędzy polskimi i brytyjskimi podatnikami ulegną zmianie.
Koniec z WNT, WDT i sprzedażą wysyłkową
Po zakończeniu okresu przejściowego, Wielka Brytania nie będzie podlegać przepisom UE w dziedzinie VAT, ponieważ w sensie formalnym i faktycznym utraci status państwa członkowskiego. W ramach wymiany gospodarczej pomiędzy UE i Wielką Brytanią nie będą zatem miały miejsca takie transakcje, jak wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) oraz sprzedaż wysyłkowa. Zamiast tego podatnicy będą zobowiązani do rozpoznawania odpowiednio eksportu lub importu towarów.
Irlandia Północna jako wyjątek
Powyższe zasady nie będą miały jednak zastosowania do terytorium Irlandii Północnej, które wchodzi w skład Wielkiej Brytanii. Od 1 stycznia 2021 r. nadal będą tam obowiązywać unijne regulacje w zakresie VAT, niemniej wyłącznie w przypadku transakcji towarowych. Innymi słowy, po brexicie w obrocie towarowym Irlandia Północna będzie nadal traktowana jako terytorium UE, a przedsiębiorcy dokonujący WDT lub WNT, a także prowadzący sprzedaż wysyłkową na/z terytorium Irlandii Północnej będą rozliczali się z VAT jak dotychczas.
Z drugiej strony, transakcje dotyczące usług, których stroną będą podmioty z Wielkiej Brytanii (w tym Irlandii Północnej), będą traktowane jako transakcje z podmiotami z państw trzecich.
Warto się przygotować
Reasumując, w związku z brexitem transakcje towarowe między UE i Wielką Brytanią (w wyjątkiem Irlandii Północnej) będą przebiegały w sposób właściwy dla wymiany handlowej z państwami nienależącymi do UE. Przemieszczenie towarów z Polski do Wielkiej Brytanii będzie, co do zasady, uznawane za eksport towarów – ze wszystkimi tego konsekwencjami. Z kolei przemieszczenie towarów z Wielkiej Brytanii do Polski zapewne będzie się wiązało z koniecznością rozpoznania importu towarów. Zmianie ulegną też zasady dotyczące ustalania miejsca opodatkowania VAT usług.
Z perspektywy polskiego przedsiębiorcy warto zatem zrewidować rozliczenia VAT w zakresie transakcji realizowanych w brytyjskimi kontrahentami i z wyprzedzeniem przygotować się na nadchodzące zmiany.
Autor
