Dostawa gruntu wyposażonego jedynie w fundamenty to dostawa terenu budowlanego – kolejny wyrok TSUE w sprawie opodatkowania VAT sprzedaży działek

Monika Bilska

7 listopada 2024 r. ukazał się wyrok Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) o sygn. C-594/23, dotyczący opodatkowania dostawy gruntu wyposażonego jedynie w fundamenty. TSUE stwierdził w nim, że dostawa terenu wyposażonego jedynie w fundamenty pod konstrukcje mieszkalne stanowi opodatkowaną VAT dostawę terenu budowlanego.

Tło sprawy

Sprawa dotyczyła duńskiej spółki NSS, która w 2006 roku zakupiła nieruchomość pełniącą dotychczas rolę kempingu. Spółka podzieliła ww. nieruchomość na działki, na których postawiła fundamenty. Po pewnym czasie, działki zostały sprzedane.

Spółka nie rozliczyła VAT z tytułu sprzedaży ww. działek. Uznała bowiem, iż sprzedaż ta powinna korzystać ze zwolnienia z VAT przewidzianego dla dostawy budynków lub części budynków.

Duńskie organy podatkowe wydały jednak decyzję, nakazującą spółce NSS zapłatę VAT od sprzedaży wspomnianych działek. Fiskus uznał bowiem, że same fundamenty nie spełniają definicji budynku ani części budynku. Zdaniem fiskusa, dostawy terenu wyposażonego jedynie w fundamenty nie można utożsamiać ze zwolnioną z VAT dostawą budynku. Należy ją uznać za dostawę terenu budowlanego, która podlega opodatkowaniu VAT.

Spółka NSS nie zgodziła się ze stanowiskiem organu podatkowego. Uważała, że status działek zmienił się w chwili rozpoczęcia stawiania na nich fundamentów z 'terenu budowlanego’ na 'budynek lub część budynku oraz związany z nim grunt’. Spółka zaskarżyła więc wydaną przez fiskusa decyzję. Organ drugiej instancji zgodził się z nią i uznał, że dostawa działek stanowi transakcję zwolnioną z VAT. Sprawa trafiła do sądu apelacyjnego.

W tych okolicznościach, rozpoznający sprawę duński sąd apelacyjny postanowił zawiesić postępowanie i zwrócił się do TSUE z pytaniem prejudycjalnym: Czy transakcja dostawy terenu, wyposażonego w chwili owej dostawy jedynie w fundamenty pod konstrukcje mieszkalne, stanowi dostawę terenu budowlanego która nie może korzystać ze zwolnienia z VAT?

Stanowisko TSUE

TSUE w swoim wyroku skupił się przede wszystkim na pojęciach ‘terenu budowlanego’ oraz 'budynku’. Podkreślił, że terenu, na którym znajduje się budynek, nie można uznać za 'teren budowlany’. Z kolei samych fundamentów pod konstrukcje mieszkalne nie można – zdaniem TSUE – zakwalifikować jako 'budynku’ lub 'części budynku’ w rozumieniu Dyrektywy VAT.

Powyższe dorowadziło więc do wniosku, że dostawy gruntów z fundamentami pod budynek nie można uznać za dostawę budynku lub jego części.

W związku z tym, TSUE w swoim wyroku potwierdził stanowisko duńskiego organu I instancji i orzekł, że transakcja dostawy gruntu wyposażonego w chwili dostawy jedynie w fundamenty pod konstrukcje mieszkalne stanowi opodatkowaną VAT dostawę terenu budowlanego.

Co to oznacza dla polskich podatników?

Wyrok TSUE może mieć istotne znaczenie dla wielu polskich podmiotów. Zgodnie bowiem z polskim prawem zwalnia się od podatku VAT dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, a także – co do zasady – dostawę budynków lub ich części. Wśród polskich podatników często więc pojawiały się pytania, czy dostawę terenu, na którym rozpoczęto budowę, tj. postawiono jedynie fundamenty, należy traktować jako dostawę zwolnioną z VAT w świetle polskich przepisów.

Wyrok TSUE rozwiewa wszelkie niejasności. Nie powinien budzić już wątpliwości fakt, że w momencie rozpoczęcia budowy, tj. postawienia na gruncie chociażby fundamentów, mamy do czynienia z ‘terenem budowlanym’. Każda sprzedaż takiego gruntu będzie stanowiła więc opodatkowaną VAT dostawę terenu budowlanego.

Współautorstwo: Zofia Malinowska