W listopadzie 2022 r., Unia Europejska przyjęła dyrektywę dotyczącą sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (tzw. dyrektywę CSRD – Corporate Sustainability Reporting Directive).
Dotychczas, określone przedsiębiorstwa były zobowiązane do raportowania informacji niefinansowych na podstawie tzw. dyrektywy NFRD, która nie wprowadziła jednak wystarczającej transparentności i niedostatecznie umożliwiała rzetelne zweryfikowanie i porównanie dostarczanych informacji.
Nowa dyrektywa ma przyczynić się do ujednolicenia standardów raportowania, wprowadzenia przejrzystości i większej wiarygodności danych publikowanych przez podmioty zobowiązane do ich udostępniania.
Dyrektywa CSRD weszła w życie 5 stycznia 2023 r. Państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym Polska, w ciągu 18 miesięcy powinny zaimplementować przepisy dyrektywy do krajowych porządków prawnych.
Czym jest raportowanie niefinansowe?
Raportowanie niefinansowe (znane też jako raportowanie ESG – z ang. environmental, social, corporate governance) przez dłuższy czas funkcjonowało jako działanie dobrowolne, wizerunkowe i wiązało się z wykorzystywaniem aktualnych trendów rynkowych w budowaniu pozytywnego odbioru firmy. Wejście w życie Dyrektywy NFRD zobligowało największe jednostki zainteresowania publicznego do publikowania sprawozdań zawierających informacje dotyczące polityk i rezultatów w kwestiach środowiskowych, społecznych, pracowniczych, poszanowania praw człowieka, przeciwdziałania korupcji i łapownictwu.
Obecnie ujawnianie informacji niefinansowych w polskim porządku prawnym reguluje ustawa o rachunkowości, na skutek zaimplementowania przez ustawodawcę w 2016 r. postanowień Dyrektywy NFRD. Pierwsze sprawozdania objęte nową regulacją pojawiły się w 2018 r. Obecnie obowiązek raportowania niefinansowego obejmuje dużych przedsiębiorców zatrudniających ponad 500 pracowników i posiadających status jednostki zainteresowania publicznego (głównie są to spółki giełdowe, banki, spółki ubezpieczeniowe).
Zmiany w sprawozdawczości przyjęte w CSRD
Zgodnie z Dyrektywą CSRD:
- wprowadzony zostanie jednolity standard raportowania informacji o zrównoważonym rozwoju,
- firmy będą zobowiązane do przekazywania raportu w jednolitym formacie cyfrowym,
co ma przyczynić się do poprawy transparentności i porównywalności ujawnianych danych, - powstanie obowiązek poddawania ujawnień niezależnym audytom i weryfikacji na poziomie tzw. „limited assurance” (tj. na poziomie ograniczonej pewności), docelowo weryfikacja ma być na poziomie tzw. „reasonable assurance”, tak jak w przypadku sprawozdań finansowych.
Co istotne, dyrektywa CSRD określa wymogi raportowania, nakładając na przedsiębiorstwa obowiązek należytej staranności w identyfikacji i gromadzeniu informacji z całego łańcucha wartości jednostki. Oznacza to konieczność kontrolowania przez spółkę jej stosunków gospodarczych i łańcuchów dostaw w oparciu o kryteria związane ze zrównoważonym rozwojem, ryzykiem środowiskowym, społecznym i ładem korporacyjnym.
Kogo dotyczą nowe przepisy i kiedy zaczną obowiązywać?
Dyrektywa rozszerzy zakres podmiotów podlegających obowiązkowi sprawozdawczości, także na małe i średnie jednostki giełdowe.
Dlaczego warto zacząć przygotowania już teraz?
- Zyskasz przewagę nad konkurencją.
Raportowanie niefinansowe i wdrożenie strategii w obszarze ESG to szansa na przedstawienie swoich działań na rzecz zrównoważonego rozwoju i budowanie przewagi konkurencyjnej w pozyskiwaniu inwestycji, negocjowaniu umów i wchodzeniu na nowe rynki. Firmy podejmujące się raportowania wpływu ich działalności i podejmowanych przez nie inicjatyw na środowisko, otoczenie społeczne i ład korporacyjny mogą łatwiej uzyskać dostęp do kapitału na rozwój. W przyszłości unikną też konieczności indywidualnego przedstawiania informacji w zakresie zrównoważonego rozwoju inwestorom, bankom lub kontrahentom.
- Zmiana dotknie Twoją firmę szybciej niż wejdą w życie przepisy.
Zwracamy również uwagę na to, że dyrektywa CSRD dotknie przedsiębiorstwa znacznie wcześniej, niż w dacie wejścia w życie obowiązków wynikających z przepisów. Obowiązek sprawozdawczości w zakresie kwestii zrównoważonego rozwoju będzie wiązał się z gromadzeniem informacji od uczestników z całego łańcucha wartości, w tym dostawców. Na potrzeby analizy łańcucha dostaw, większe podmioty będą wzywały swoich kontrahentów do udzielania informacji w zakresie m.in. śladu węglowego, emisji zanieczyszczeń, przestrzegania praw człowieka i praw pracowniczych. Może to stanowić wyzwanie dla małych i średnich przedsiębiorstw, które będą musiały sprostać wymaganiom związanym z przekazywaniem informacji a w konsekwencji będą podlegały ryzyku „negatywnej” selekcji i zagrożeniu wykluczaniem z łańcucha dostaw na skutek niedopełniania celów np. klimatycznych lub emisyjnych.
Autor
