Gdy przedmiotem sprzedaży jest świadczenie kompleksowe, które obejmuje czynności główne niewymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności nie znajduje zastosowania. I to nawet wtedy, gdy w skład tego świadczenia wchodzą również towary lub usługi (uznane za elementy pomocnicze) objęte tym załącznikiem.
Tak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 grudnia 2019 r. (sygn. 0112-KDIL4.4012.452.2019.1.TKU).
Stan faktyczny
O wydanie interpretacji indywidualnej wystąpił podatnik prowadzący działalność gospodarczą w zakresie dostaw sprzętu audio. We wniosku wskazał, że realizuje usługi kompleksowe, które obejmują dostawę ekranu (np. telebimu) oraz jego montaż, uruchomienie i konfigurację.
Zauważył jednocześnie, że niekiedy zdarza się również, że w skład wykonywanego przez niego świadczenia wchodzą czynności wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. W zależności od potrzeb klienta są nimi:
- wybudowanie stalowej konstrukcji wsporczej dla ekranu lub
- wykonanie zasilania, lub
- sprzedaż dodatkowych urządzeń audio (np. komputera lub innego sprzętu umożliwiającego wyświetlanie treści przez ekran).
Podkreślił jednak, że tego rodzaju czynności mają – jego zdaniem – charakter dodatkowy względem ww. czynności głównych. Oprócz tego, wnioskodawca wskazał, że umowy, na podstawie których realizuje on usługi mogą być zatytułowane jako „umowy o usługi budowlane”.
W świetle tak przedstawionego stanu faktycznego wnioskodawca powziął wątpliwość czy w ww. przypadkach wystawiane przez niego faktury (dokumentujące wykonanie przedmiotowych świadczeń kompleksowych) powinny zawierać wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”. Sam uważał, że nie.
Rozstrzygnięcie
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się ze stanowiskiem podatnika. Stwierdził on w szczególności, że skoro przedmiotem sprzedaży realizowanej przez wnioskodawcę będą świadczenia kompleksowe, które obejmują czynności główne (o symbolach PKWiU 27.90.20 oraz 33.20.42) niewymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności nie znajdzie zastosowania. Będzie tak nawet wtedy, gdy w skład świadczeń będą wchodziły również towary/usługi (uznane za elementy pomocnicze) objęte ww. załącznikiem. W konsekwencji, zdaniem organu podatnik nie powinien umieszczać na wystawianych fakturach adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”.
Ponadto, organ zaznaczył, że bez znaczenia w tym zakresie pozostaje nazewnictwo stosowane w umowach, na podstawie których usługi są wykonywane. Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o obowiązku stosowania MPP decyduje bowiem nie nazwa umowy, lecz zakres faktycznie realizowanych czynności.
Ostrożności nigdy za wiele
Omawiana interpretacja jest niewątpliwie korzystna dla podatników. Należy jednak pamiętać o dwóch podstawowych kwestiach.
Po pierwsze, wskazane rozstrzygnięcie zostało wydane w indywidualnej sprawie podatkowej. Niewątpliwie może stanowić ono swego rodzaju wytyczną dla podatników. Niemniej, nie może być postrzegane jako wzorzec prawidłowego sposobu postępowania w każdym pozornie podobnym przypadku.
Po drugie, możliwość postrzegania poszczególnych, pojedynczych czynności w sposób kompleksowy jako świadczeń złożonych ma charakter wyjątkowy. Zasadą jest bowiem to, że każde świadczenie powinno być traktowane na gruncie VAT jako odrębne i niezależne. Ponadto, należy mieć na uwadze, że zgodnie z orzecznictwem TSUE (znajdującym odzwierciedlenie w praktyce polskich władz podatkowych i sądów administracyjnych) ocena tego, czy w danym przypadku mamy do czynienia z usługą (względnie dostawą) kompleksową powinna być dokonywana z perspektywy nabywcy. Co istotne, to samo tyczy się określania dominującego (głównego) elementu świadczenia, od którego – jak zostało wskazane powyżej – w głównej mierze zależy powstanie obowiązku zastosowania MPP. Kluczowe jest zatem ustalenie odpowiedzi na pytanie: co chciał kupić nabywca? Czy inaczej – na czym mu faktycznie zależało?
W szczególnie skomplikowanych przypadkach z całą pewnością pomocne może okazać się w tym zakresie wystąpienie z własnym wnioskiem interpretacyjnym. Względnie, w spornych sytuacjach sprzedawca może zdecydować się również na zapobiegawcze oznaczenie faktury wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”. Nabywca zaś może w tym zakresie skorzystać z dobrowolnego MPP. Dopuszczalność takiego sposobu postępowania znajduje odzwierciedlenie w objaśnieniach podatkowych z 23 grudnia 2019 r. w sprawie mechanizmu podzielonej płatności. Należy jednak pamiętać, że przyjęcie drugiego z ww. sposobów postępowania nie uchroni sprzedawcy przed ryzykiem związanym z nieprawidłową klasyfikacją transakcji.