Publikując interpretację ogólną dotyczącą kart paliwowych, Minister Finansów stwierdził, że 1 stycznia 2021 r. doszło do utraty aktualności interpretacji indywidualnych wydanych ws. transakcji łańcuchowych. Może to oznaczać, że podatnicy którzy uzyskali interpretacje w tym zakresie nie mogą dalej korzystać z ich mocy ochronnej.

Przepis jest nowy, podatnicy chcą wiedzieć jak go stosować

Transakcje łańcuchowe to takie, w których fakturowanie przebiega pomiędzy kilkoma podmiotami, ale towar fizycznie jest wysyłany lub transportowany pomiędzy pierwszym, a ostatnim kontrahentem. W połowie ubiegłego roku zmieniły się przepisy dotyczące rozliczania transakcji łańcuchowych na gruncie VAT, a konkretniej – zasady ustalania tzw. transakcji ruchomej w obrocie wewnątrzwspólnotowym.

Wielu podatników zdecydowało się więc na pozyskanie własnych interpretacji indywidualnych potwierdzających prawidłowość dokonywanych rozliczeń. Nowe regulacje mogą bowiem wzbudzać uzasadnione wątpliwości.

Odchudzanie ustawy o VAT…

Z końcem roku 2020, w ramach tzw. pakietu SLIM VAT uchylono art. 7 ust. 8 ustawy o VAT. Przepis ten odnosił się do transakcji łańcuchowych i wskazywał wprost, że każdy z dostawców w łańcuchu jest zobowiązany do rozliczenia VAT należnego – mimo, że towar fizycznie jest wydawany przez pierwszego na rzecz ostatniego w kolejności podatnika.

Uchylenie ww. regulacji uzasadniono tym, że nie ma ona swojego odpowiednika w Dyrektywie VAT, tj. stanowi ona „nadregulację względem przepisów prawa unijnego. Rozwiązania wynikające z uchylanego przepisu możliwe są do zinterpretowania w oparciu o generalną zasadę dotyczącą opodatkowania dostawy towarów, uregulowaną w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT” (cytat z uzasadnienia ustawy nowelizującej ustawę o VAT w zakresie tzw. pakietu SLIM VAT).

Innymi słowy, zdaniem prawodawcy zasada zawarta w uchylanym przepisie wynika również z innych regulacji ustawy o VAT. Zatem zasadniczo jego uchylenie nie wiąże się ze zmianą zasad opodatkowania transakcji łańcuchowych i nie wpływa na sytuację podatników.

…pretekstem do uchylania interpretacji podatkowych?

Wszystkie interpretacje indywidualne dotyczące transakcji łańcuchowych, o które zawnioskowano do końca ubiegłego roku, opierały się w jakimś stopniu na treści art. 7 ust. 8 ustawy o VAT. Przepis ten wyrażał bowiem wprost najbardziej ogólną zasadę działania transakcji łańcuchowych.

W lutym b.r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną dot. opodatkowania na gruncie VAT kart paliwowych realizowanych w modelu trójstronnym (pisaliśmy o tym na blogu 18 lutego 2021 r. – wpis w tym temacie: Interpretacja ogólna w sprawie kart paliwowych). Na stronie internetowej MF pojawił się przy tej okazji komunikat (link), zawierający następujące stwierdzenie: „W momencie wyeliminowania tego przepisu (art. 7 ust. 8 ustawy o VAT – przyp. Sendero) z porządku prawnego, doszło do utraty aktualności, a tym samym mocy ochronnej interpretacji indywidualnych wydanych w zakresie tego przepisu”.

Powyższe stanowisko – choć wydane w odniesieniu do rozliczania kart paliwowych – moim zdaniem istotnie zwiększa ryzyko kwestionowania mocy ochronnej interpretacji indywidualnych dotyczących wszystkich transakcji łańcuchowych (nie tylko tych dotyczących kart paliwowych) wydanych w dotychczasowym stanie prawnym.

MF formalnie deklaruje upraszczanie systemu VAT, a rzuca podatnikom kłody pod nogi

Jestem przekonany, że uchylenie art. 7 ust. 8 ustawy o VAT nie powinno prowadzić do utraty waloru ochronnego ww. rozstrzygnięć. Istota tego rodzaju zapytań dotyczyła zazwyczaj wyjaśnienia czy realizowane transakcje stanowią tzw. dostawy ruchome i tym samym mogą być traktowane jako WDT lub eksport towarów. Rozstrzygana kwestia w znacznej większości przypadków nie dotyczyła zatem brzmienia uchylonej regulacji. Ponadto, ogólna zasada wynikająca z uchylonego art. 7 ust. 8 ustawy o VAT nadal obowiązuje – tyle, że należy ją wywieść z treści innych regulacji podatkowych. Ministerstwo Finansów zdaje się jednak mieć odmienne podejście do tego tematu.

Mimo sygnalizowanego przy okazji pakietu „slim VAT” złagodzenia presji fiskalnej i redukcji obciążeń administracyjnych, władze skarbowe w wielu kwestiach nadal zdają się jednak kierować nadmiernym formalizmem. Widać to szczególnie wyraźnie w obszarze interpretacji prawa podatkowego wydawanych na wniosek podatników. W prasie branżowej pojawia się ostatnio coraz więcej doniesień, że skarbówka nadmiernie komplikuje i wydłuża proces wydawania interpretacji indywidualnych oraz pozostawia wiele wniosków bez rozpatrzenia. Uchylenie mocy ochronnej rozstrzygnięć dotyczących transakcji łańcuchowych wpisuje się w ten niepokojący trend.

Mam interpretację podatkową dotyczącą transakcji łańcuchowych – co dalej?

Z daleko posuniętej ostrożności rekomenduję ponowne złożenie wniosków interpretacyjnych dotyczących transakcji łańcuchowych, jeżeli posiadane przez Państwa rozstrzygnięcie zapadło w stanie prawnym obowiązującym do końca 2020 r. Moim zdaniem pozwoli to wyeliminować opisane wyżej ryzyko. Jeżeli będzie to Państwa intencją, Zespół Sendero Tax & Legal z przyjemnością udzieli wsparcia w tym zakresie.