1 lipca 2022 r. wchodzi w życie nowelizacja przepisów o podatku od towarów i usług. Jej celem jest w szczególności częściowe wdrożenie dyrektywy 2019/2235. W tym zakresie nowela przewiduje wprowadzenie szczególnych rozwiązań w zakresie VAT w odniesieniu do działań obronnych realizowanych przez siły zbrojne w ramach unijnej wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO).
Nowe zwolnienie z VAT
Nowela – tj. ustawa z 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (j.t. Dz. U. z 2022 r. poz. 1137) – wprowadza m.in. nowe zwolnienie z VAT. Będzie ono znajdowało zastosowanie do importu towarów przez siły zbrojne innych państw członkowskich do użytku tych sił lub towarzyszącego im personelu cywilnego (także zaopatrzenia ich mes i kantyn), jeżeli siły te biorą udział w działaniach obronnych przeprowadzanych w celu realizacji działania UE w ramach WPBiO.
Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy nowelizującej, ww. działania obronne obejmują misje i operacje wojskowe, działalność grup bojowych, wzajemną pomoc, projekty dotyczące stałej współpracy strukturalnej (PESCO) oraz działania Europejskiej Agencji Obrony (EDA).
Zgodnie z powołanym uzasadnieniem, zwolnienie to powinno mieć zastosowanie jedynie do sytuacji, w których siły zbrojne realizują zadania bezpośrednio związane z działaniami obronnymi w ramach WPBiO i nie powinno obejmować misji cywilnych w ramach WPBiO. Towary dostarczane lub usługi świadczone przeznaczone do użytku personelu cywilnego mogłyby zatem zostać objęte zwolnieniem jedynie w przypadkach, gdy personel cywilny towarzyszy siłom zbrojnym realizującym zadania bezpośrednio związane z działaniami obronnymi w ramach WPBiO poza ich państwem członkowskim.
Zwolnienie to będzie funkcjonowało obok istniejącego już analogicznego zwolnienia dla importu towarów dokonywanego przez siły zbrojne państw będących stroną Traktatu Północnoatlantyckiego.
Szczególna regulacja dotycząca WNT
Obecnie ustawa o VAT przewiduje szczególną regulację dotyczącą przemieszczenia towarów w ramach WNT przez siły zbrojne stron Traktatu Północnoatlantyckiego (tzw. nietransakcyjne WNT). Przepis ten powoduje, że siły zbrojne NATO dokonując przemieszczenia własnych towarów z terytorium państwa członkowskiego innego niż Polska na terytorium Polski – przy spełnieniu określonych warunków – muszą zarejestrować się w Polsce i rozliczyć VAT z tytułu tego przemieszczenia.
Nowelizacja wprowadza analogiczny przepis w odniesieniu do sił zbrojnych państw członkowskich biorących udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania Unii w ramach WPBiO.
W obu powyższych przypadkach ww. obowiązki ewidencyjno-sprawozdawcze (konieczność rejestracji w Polsce i rozliczenia VAT) powstaną, gdy towary zostaną przemieszczone do użytku sił zbrojnych lub towarzyszącego im personelu cywilnego, jeżeli:
- towary te nie zostały nabyte przez siły zbrojne zgodnie z ogólnymi zasadami regulującymi opodatkowanie VAT na rynku krajowym państwa członkowskiego,
oraz
- import tych towarów nie podlegałby opisanemu wcześniej zwolnieniu z VAT.
Zwrot VAT dla sił zbrojnych
Oprócz powyższego, ustawa nowelizująca przewiduje również wprowadzenie dla Ministra Finansów podstawy prawnej do wydania rozporządzenia określającego przypadki i tryb zwrotu podatku siłom zbrojnym państw członkowskich biorących udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania UE w ramach WPBiO, towarzyszącemu im personelowi cywilnemu oraz jednostkom dokonującym nabycia towarów lub usług na rzecz tych sił zbrojnych.
Powyższe rozwiązanie – tak jak i wcześniej opisane regulacje – ma wejść w życie 1 lipca 2022 r.