17 grudnia 2020 r. Ministerstwo Finansów opublikowało objaśnienia podatkowe w sprawie dokumentowania WDT dla celów stosowania stawki 0% VAT – kończąc tym samym niemalże roczne dywagacje na ten temat.

Sztuka dla sztuki…

Omawiane objaśnienia podatkowe w zdecydowanej większości potwierdzają to, co od już jakiegoś czasu jest uznawane za pewnik.

Przykładowo, w wydanym dokumencie można odnaleźć ostateczne zaaprobowanie twierdzenia o braku nadrzędności art. 45a Rozporządzenia 282/2011 nad przepisami art. 42 ust. 3-5 i ust. 11 ustawy o VAT. Z objaśnień można wyczytać bowiem, że przepisy unijne – wprowadzające wewnątrzwspólnotowy standard dokumentowania WDT – ustanawiają rozwiązanie, z którego podatnicy mogą (a nie muszą) skorzystać. Tym samym, chcąc zastosować stawkę 0% VAT do WDT możliwe jest albo zebranie dowodów wskazanych w polskiej ustawie o VAT, albo zgromadzenie dokumentów opisanych w unijnym rozporządzeniu.

Oprócz powyższego, w omawianych objaśnieniach wyjaśniono także jak należy dokumentować WDT w zgodzie z wyżej wspomnianymi regulacjami. W większości potwierdzając przy tym to, co nie budzi – czy też na tym etapie nie powinno już budzić – żadnych wątpliwości.

…czy może jednak coś więcej?

Biorąc pod uwagę powyższe, można zadać sobie zatem pytanie czy wydanie objaśnień podatkowych miało w tym przypadku jakikolwiek sens. Skoro wszystko już wiadomo, to po co nadal się nad tym głowić i powtarzać to, co już zostało powiedziane? Odpowiedź jest prosta. I to inna niż wstępnie mogłoby się wydawać – oczywiście, że tak.

Omawiane objaśnienia zostały wydane na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej. W konsekwencji, dokument ten zapewnia ochronę wszystkim podatnikom, którzy się do niego zastosują. Co istotne, zakres ochrony jest analogiczny jak w przypadku uzyskania interpretacji indywidualnej. Funkcjonowanie ww. objaśnień w obrocie prawnym stanowi zatem niewątpliwie realną korzyść dla wszystkich przedsiębiorców realizujących WDT.

Ponadto, wczytując się w wydane objaśnienia można odnaleźć również kilka ciekawych (choć nie przełomowych) informacji, które mogą okazać się pomocne w toku prowadzonej działalności i dokonywanych wewnątrzwspólnotowych dostaw.

Mianowicie, we wspomnianym dokumencie – odnosząc się do kwestii związanych ze stosowaniem przepisów art. 45a Rozporządzenia 282/2011 – wskazano, że:

  • możliwe jest posługiwanie się zbiorczym oświadczeniem nabywcy transportującego towary (wymaganym w sytuacji, gdy za transport odpowiada nabywca),
  • niedoręczenie przez nabywcę dostawcy oświadczenia o przetransportowaniu towarów do 10 dnia następnego miesiąca (po miesiącu dokonaniu dostawy) nie wyklucza możliwości skorzystania z domniemania przewidzianego unijnym rozporządzeniem (umożliwiającego zastosowanie stawki 0% VAT) – na marginesie Ministerstwo Finansów dodaje jednak, że dla skorzystania z ww. stawki należałoby taki dokument uzyskać przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej (JPK_V7),
  • niezależność wystawców dokumentów wywozowych należy rozpatrywać w szczególności z perspektywy istnienia pomiędzy nimi powiązań – m.in. osobistych, organizacyjnych, własnościowych, finansowych lub prawnych.

Koniec wątpliwości?

W świetle powyższego, można pokusić się o stwierdzenie, że omawiane objaśnienia to raczej szybka powtórka z zasad dokumentowania WDT obowiązujących od 1 stycznia 2020 r., a nie przełom w interpretacji przedmiotowych regulacji.

Biorąc przy tym pod uwagę pozostałe dokumenty i inne pisma poświęcone problematyce tego zagadnienia – w tym m.in. takie jak noty wyjaśniające wydane przez Komisję Europejską w grudniu 2019 r., stanowisko tzw. VAT Expert Group z 20 lutego 2019 r., komunikat Ministerstwa Finansów w sprawie implementacji dyrektywy 2018/1910 (w zakresie tzw. pakietu Quick Fixes) oraz liczne interpretacje indywidualne – można dojść do wniosku, że podatnicy nie powinni mieć już wątpliwości związanych z właściwym dokumentowaniem WDT.

Niestety – jak to zwykle bywa – może okazać się, że jest to mylne wrażenie. Przepisy i związana z nimi praktyka interpretacyjna zwykle nie nadążają bowiem za praktyką gospodarczą. W konsekwencji, stosując rozwiązania biznesowe, których słuszności nie potwierdzają jednoznacznie niniejsze objaśnienia – w celu zapewnienia bezpieczeństwa podatkowego – warto wystąpić o własną interpretację indywidualną, która zaaprobuje prawidłowość takiego sposobu postępowania.