Wraz z końcem ubiegłego roku MF wydało długo oczekiwane objaśnienia podatkowe w sprawie tzw. białej listy podatników VAT. Są to kolejne, wyjaśnienia w tym zakresie – poprzednie MF opublikowało w formie pytań i odpowiedzi.

Co istotne, objaśnienia podatkowe wydane zostały w trybie art. 14a § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej. Oznacza to, że zastosowanie się do nich spowoduje objęcie podatnika ochroną taką, jak w przypadku uzyskania interpretacji podatkowej.

Czego dotyczą objaśnienia?

Biała lista to elektroniczny wykaz, w którym znajdziemy informacje o statusie podatników VAT. Brak weryfikacji kontrahenta w wykazie może przyczynić się do powstania negatywnych konsekwencji podatkowych na gruncie PIT/CIT oraz VAT.

Wydane objaśnienia podatkowe dotyczą zasad stosowania i korzystania z białej listy podatników VAT. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zagadnienia poruszone w omawianym dokumencie.

Szybkie płatności internetowe oraz płatności kartami płatniczymi

Płatność kartą płatniczą lub poprzez wykorzystanie usługi pay-by-link nie mieści się w zakresie ustawowej definicji „płatności dokonanej przelewem”. Takie płatności klasyfikowane są jako „zlecenie płatnicze”, czyli inny niż przelew instrument płatniczy. MF wskazuje, że skoro nie jest to przelew, to dokonanie wspomnianej płatności nie będzie skutkowało poniesieniem negatywnych konsekwencji podatkowych.

Co za tym idzie, podatnik nie musi weryfikować, na jaki rachunek będą przekazywane jego środki i czy rachunek ten znajduje się na białej liście, o ile płatność będzie dokonywana za pomocą innych niż przelew instrumentów płatniczych.

Rachunki wirtualne

Rachunki wykorzystywane do automatyzacji rozliczeń (rachunki wirtualne), najczęściej stosowane przez dostawców towarów i usług na masową skalę nie są rachunkami rozliczeniowymi w rozumieniu ustawy o Prawie Bankowym. Zatem nie będą się one znajdować na białej liście podatników, jak również nie będą podlegać obowiązkowi zgłaszania do urzędu skarbowego.

Jak wynika z objaśnień, płatność na taki rachunek jest traktowana jako płatność dokonana na rachunek rozliczeniowy kontrahenta, o ile rachunek wirtualny jest przypisany do ROR zawartego na białej liście. W udostępnionym przez MF wykazie można sprawdzić, czy rachunek wirtualny jest przypisany do ROR z białej listy podatników.

Dokonanie płatności na rachunek spoza wykazu

Zawiadomienie właściwego naczelnika US o zapłacie należności na rachunek spoza białej listy pozwoli na uwolnienie się od negatywnych konsekwencji podatkowych. Należy jednak pamiętać, by złożyć je w ustawowym terminie 3 dni od dokonania płatności. Jak wynika z doniesień prasowych MF planuje wydłużyć ten termin do 7 dni.

Co istotne, MF wskazało że ponowne wysłanie zawiadomienia o dokonaniu zapłaty na ten sam rachunek (spoza białej listy) nie jest konieczne, jeżeli podatnik już raz poinformował organy podatkowe o poprzedniej wpłacie na ten rachunek. Jednorazowe zgłoszenie jest wystarczające.

Zaliczki i raty

Sposób uiszczenia zapłaty dla płatności dokonywanej w formie zaliczek lub płatności w ratach powinien być zależny od łącznej wysokości sumy transakcji. MF przypomina, że limit kwotowy 15 000 zł dotyczy całej kwoty transakcji (wartość brutto), a nie pojedynczej płatności. Poniżej tej kwoty, zapłata na rachunek spoza wykazu nie powoduje negatywnych konsekwencji podatkowych.

Tym samym, zapłata poszczególnych zaliczek bądź rat, których suma przekracza kwotę 15 000 zł powinna być uregulowana przelewem na rachunek zamieszczony na białej liście.

Wpłata zajętej wierzytelności

Zgodnie ze stanowiskiem MF wpłata na rachunek bankowy komornika sądowego lub organu egzekucyjnego w ramach egzekucji z tej wierzytelności nie jest objęta obowiązkiem weryfikacji rachunku.

Płatność realizowana z tytułu zajętej przez komornika lub organ egzekucyjny wierzytelności nie stanowi zapłaty za nabyte towary lub usługi. W miejsce obowiązku zapłaty wstępuje tu bowiem nowy rodzaj płatności, czyli płatność z tytułu realizacji zajęcia wierzytelności. Jak wskazuje MF, „mamy tutaj do czynienia ze szczególnym charakterem relacji prawnej, który decyduje o braku konieczności dokonania sprawdzenia wykazu przez nabywcę. Nabywca w tej sytuacji dokonuje bowiem płatności na rzecz komornika sądowego lub organu egzekucyjnego w ramach realizacji otrzymanego zajęcia wierzytelności pieniężnej.”

Moment weryfikacji rachunku

Zdaniem Ministra Finansów, dla weryfikacji czy rachunek kontrahenta znajduje się w wykazie, decydujący będzie dzień zlecenia przelewu, a nie dzień obciążenia rachunku nabywcy bądź uznania rachunku sprzedawcy. Zamieszczenie rachunku w wykazie po dniu zlecenia przelewu nie uchroni od negatywnych konsekwencji podatkowych za zrealizowanie przelewu na rachunek niezamieszczony na białej liście.

Rachunki gospodarki własnej oraz tzw. rachunki cesyjne banków i SKOK

Z omawianych objaśnień wynika również, że rachunki gospodarki własnej oraz tzw. rachunki cesyjne banków i SKOK nie stanowią rachunków rozliczeniowych i nie są publikowane w białej liście.

Zdaniem Resortu Finansów, SKOK/bank powinien poinformować podatnika, że zapłata będzie dokonywana na ww. rachunki. Otrzymanie takiej informacji zwalnia podatnika z negatywnych konsekwencji podatkowych wynikających z płatności na ten rachunek.  Jeżeli brak jest takiej informacji, to podatnik powinien domniemywać, że przedstawiony mu rachunek to rachunek nie ujęty w wykazie. Realizacje płatności na taki rachunek podatnik powinien zgłosić do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego.

Gdzie można odnaleźć objaśnienia podatkowe?

Pierwsza publikacja objaśnień podatkowych z 23 grudnia 2019 r. znajduje się na stronie internetowej Ministerstwa finansów (link).