Do 31 grudnia 2020 r. towary i usługi objęte obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności mają być nadal identyfikowanego wg PKWiU 2008. Jak na razie – wbrew zapowiedziom Ministerstwa Finansów – nie nastąpi więc oczekiwana nowelizacja załącznika nr 15 do ustawy o VAT. Tak wynika z projektu rozporządzenia Rady Ministrów zamieszczonego na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Nowy system klasyfikacyjny  

Od 1 kwietnia 2020 r. w Polsce ma obowiązywać nowy system identyfikowania towarów i usług na potrzeby podatku VAT. Obecnie obowiązująca Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) ma zostać zastąpiona przez:

  • Nomenklaturę Scaloną (CN) w zakresie towarów oraz
  • aktualną Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) w zakresie usług.

Jak się jednak okazuje, taki system klasyfikacyjny nie będzie od razu obowiązywał m.in. w zakresie identyfikowania towarów i usług objętych obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności (MPP).

Problemem decyzja derogacyjna

Tymczasowe pozostawienie PKWiU (2008) do celów MPP jest pokłosiem decyzji wykonawczej Rady (UE) 2019/310 z 18 lutego 2019 r.

Na podstawie ww. decyzji Polska została bowiem uprawniona do stosowania obligatoryjnej podzielonej płatności jedynie w odniesieniu do zamkniętego katalogu towarów i usług, które – w zdecydowanej większości – zostały wymienione poprzez odwołanie do PKWiU 2008. Katalog ten został wprost ujęty w załączniku nr 15 do polskiej ustawy o VAT.

W świetle powyższego, nie jest zatem możliwe autonomiczne dostosowanie przez Polskę treści ww. załącznika do nowo wdrażanego systemu klasyfikacyjnego. Takie działanie mogłoby bowiem doprowadzić do nieuprawnionej zmiany zakresu stosowania przedmiotowego mechanizmu.

Konieczny dialog z UE

Jak wskazuje rząd, zmiana sposobu identyfikacji towarów i usług objętych MPP musi zostać poprzedzona drobiazgową analizą tego zagadnienia oraz dialogiem z Komisją Europejską.

Z uwagi na powyższe, proponuje się przedłużenie stosowania PKWiU 2008 w przedmiotowym zakresie do 31 grudnia 2020 r. Ma to nastąpić na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów, którego projekt obecnie znajduje się na etapie uzgodnień (nr z wykazu RD94).

Stara PKWiU nie tylko w MPP

Stosowanie PKWiU 2008 zostanie przedłużone także w zakresie przepisów wprowadzających wyłączenia ze zwolnienia podmiotowego z VAT (art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. f i g ustawy o VAT) oraz w przypadku przepisów wykonawczych wydawanych na podstawie art. 111 ust. 8 ww. ustawy. Jest to rozwiązanie systemowe, które ma zapewnić spójność regulacji ustawy o VAT.

Podatnicy w opałach

Jeżeli omawiane rozporządzenie wejdzie w życie, podatnicy będą zmuszeni stosować PKWiU 2008, w szczególności, na potrzeby MPP także po 1 kwietnia br.

W konsekwencji – począwszy od wskazanego terminu do 31 grudnia 2020 r. – dla celów VAT będą obowiązywały trzy odrębne klasyfikacje statystyczne (PKWiU 2008, PKWiU 2015 oraz CN). A w zasadzie cztery – jeżeli weźmiemy pod uwagę Polską Klasyfikację Obiektów Budowlanych (PKOB), która ma znaczenie z perspektywy stosowania stawki 8% VAT do niektórych transakcji związanych z nieruchomościami.

Taki stan rzeczy będzie niewątpliwie niekorzystny dla podatników. Zwiększy się bowiem ryzyko niewłaściwej klasyfikacji przeprowadzanych transakcji objętych zakresem ustawy o VAT.

Ryzyko można ograniczyć

Pomocna dla podatników w powyższym zakresie będzie z pewnością instytucja Wiążącej Informacji Stawkowej (WIS). Pisaliśmy już o niej w artykule pt.: Dzięki Wiążącej Informacji Stawkowej podatnicy będą mogli spać spokojniej. Pozwoli ona bowiem na uzyskanie wiążącej – wobec organów podatkowych – decyzji, która wskaże właściwe grupowanie statystyczne dla danego towaru lub usługi.

Co prawda, w październiku ub.r. Ministerstwo Finansów informowało, że nie będą wydawane WIS-y w zakresie PKWiU 2008 na potrzeby stosowania MPP. Niemniej jednak, takie podejście MF zostało oparte na założeniu, że PKWiU 2008 będzie stosowana maksymalnie do 31 marca 2020 r.  A zatem – zanim zacznie obowiązywać ochrona wynikająca z WIS. Tym samym – w sytuacji, gdy PKWiU 2008 zyska nowy termin ważności – stanowisko MF powinno ulec zmianie. W konsekwencji wydaje się, że podatnicy powinni być uprawnieni do uzyskania WIS także w tym zakresie.