W ostatnich dniach na stronie Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt ustawy dot. SLIM VAT 3 (o pakiecie SLIM VAT 3 pisaliśmy już tutaj). Jak wynika z uzasadnienia projektu, celem proponowanych rozwiązań jest dalsze uproszczenie rozliczania podatku od towarów i usług. Jakie zatem ułatwienia przewiduje nowy pakiet zmian?
Modyfikacja przepisów dotyczących dodatkowego zobowiązania podatkowego (sankcja VAT)
Proponowane zmiany w tym zakresie wynikają z konieczności dostosowania obecnych przepisów dot. sankcji VAT do wniosków wynikających z wyroku TSUE w sprawie C-935/19 (szerzej o tej kwestii pisaliśmy we wpisie Sankcja VAT nie może służyć do karania uczciwych podatników ). TSUE uznał, że przewidziana w polskich przepisach sankcja VAT nie może być nakładana na podatników automatycznie, bez uwzględnienia indywidualnych okoliczności danej sprawy.
W związku z tym, w projekcie ustawy przewidziano zmianę polegającą na rezygnacji ze sztywno wyznaczonych stawek sankcji VAT w wys. 30%, 20% i 15% różnicy w podatku. Zamiast tego, organy podatkowe będą określały wysokość sankcji uznaniowo. W zależności od przypadku, jej górna granica będzie mogła wynieść maksymalnie do 30%, do 20% lub do 15% różnicy w podatku.
Wymierzając sankcję VAT organy podatkowe brały pod uwagę:
- okoliczności powstania nieprawidłowości;
- rodzaj i stopień naruszenia ciążącego na podatniku obowiązku, które skutkowało powstaniem nieprawidłowości;
- wagę i częstotliwość stwierdzanych dotychczas nieprawidłowości;
- kwotę stwierdzonych nieprawidłowości;
- działania podjęte przez podatnika po stwierdzeniu nieprawidłowości w celu usunięcia skutków nieprawidłowości.
Jednocześnie w projekcie zaproponowano, by najbardziej dotkliwa sankcja VAT (w wys. 100% różnicy w podatku) miała odtąd zastosowanie jedynie w przypadku stwierdzenia, że podatnik uczestniczył w oszustwie podatkowym w sposób świadomy.
Kursy przy fakturach korygujących
Przepisy dot. zasad przeliczania faktur korygujących, zaprezentowane w opublikowanym projekcie ustawy, zostały zmodyfikowane w porównaniu do propozycji, które pojawiały się przed etapem prekonsultacji do pakietu SLIM VAT 3.
W obecnej wersji proponuje się wprowadzenie ogólnej zasady, zgodnie z którą kurs przyjmowany do przeliczenia faktury korygującej będzie zasadniczo powieleniem kursu przyjmowanego dla pierwotnego rozliczenia. Reguła ta ma dotyczyć zarówno korekt in minus, jak i in plus (a nie jak wcześniej planowano, jedynie korekt zmniejszających).
Ponadto, w przypadku udzielenia zbiorczych opustów lub obniżek, podatnicy będą stosowali kurs waluty z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej. W najnowszej wersji projektu zasada ta będzie miała zastosowanie nie tylko w przypadku korekt transakcji krajowych i WNT, ale także w przypadkach określonych w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o VAT (m.in. importu usług).
Zmiany w zakresie ustalania proporcji sprzedaży
Z rozwiązań przewidzianych w pakiecie SLIM VAT 3 ucieszą się podatnicy, którzy ustalają tzw. proporcję sprzedaży (tj. podatnicy, którzy wykorzystują towary i usługi do wykonywania czynności uprawniających do odliczenia VAT oraz takich, w związku z którymi prawo do odliczenia nie przysługuje).
Zgodnie z planowanymi zmianami, zwiększeniu ulegnie kwota pozwalająca na uznanie, że ww. proporcja wyniosła u podatnika 100%. Aktualnie możliwość taka istnieje gdy proporcja przekroczy 98%, a kwota VAT niepodlegająca odliczeniu w skali roku jest mniejsza niż 500 zł. Po wejściu w życie SLIM VAT 3, powyższa kwota zwiększy się do 10 000 zł.
Co więcej, podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotów (lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30 000 zł) nie będą mieli obowiązku uzgadniania proporcji z urzędem skarbowym w formie protokołu. Zamiast tego zaproponowano wprowadzenie wymogu zawiadomienia urzędu o przyjętej proporcji, wyliczonej szacunkowo przez samego podatnika. Podobna zmiana ma nastąpić również w odniesieniu do tzw. prewspółczynnika.
W nowelizacji przewidziano też możliwość rezygnacji z przeprowadzania korekty rocznej. Opcja taka będzie możliwa, jeśli różnica między proporcją wstępną a ostateczną nie przekroczy 2 punktów procentowych (dodatkowo, w sytuacji, gdy proporcja ostateczna będzie mniejsza od wstępnej, różnica między proporcjami nie będzie mogła przekraczać 10 000 zł).
Pozostałe istotne zmiany
Poza opisanymi zmianami, w projekcie ws. SLIM VAT 3 przewiduje się również:
- modyfikację sposobu wykazywania WDT gdy podatnik otrzyma dokumenty potwierdzające wywóz towarów po okresie 3 miesięcy. W takim przypadku WDT będzie wykazywane w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, a nie w okresie, w którym miała miejsce dostawa,
- uchylenie wymogu posiadania faktury dokumentującej WNT jako warunku do odliczenia VAT z tytułu tej transakcji,
- złagodzenie warunków pozwalających na uzyskanie zwrotu VAT w terminie 15 dni,
- wprowadzenie możliwości zrezygnowania w pewnych przypadkach z wystawienia faktury zaliczkowej i ograniczenia się do wystawienia faktury rozliczeniowej.
Według założeń, nowelizacja dot. pakietu SLIM VAT 3 ma wejść w życie 1 stycznia 2023 r.
Projekt ustawy dot. pakietu SLIM VAT 3 jest dostępny na stronie: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12362752/. Obecnie trwają konsultacje publiczne i opiniowanie projektu. Uwagi można zgłaszać do 26 sierpnia 2022 r.