Zasadą jest, że termin na wniesienie apelacji wynosi dwa tygodnie od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem. Wyjątkowo jednak okres ten może być wydłużony do trzech tygodni.
Nowelizacja z listopada 2019 r.
W dniu 7.11.2019 r. wszedł w życie przepis art. 369 § 11 k.p.c., zgodnie z którym w przypadku przedłużenia terminu do sporządzenia pisemnego uzasadnienia wyroku termin na wniesienie apelacji wynosi trzy tygodnie. O terminie tym sąd zawiadamia stronę doręczając jej wyrok z uzasadnieniem. Jeżeli w zawiadomieniu termin ten wskazano błędnie, a strona się do niego zastosowała, apelację uważa się za wniesioną w terminie.
Dodać trzeba, że termin do sporządzenia przez sąd pisemnego uzasadnienia wyroku co do zasady wynosi 2 tygodnie od dnia wpływu do właściwego sądu wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem. Jednak termin ten jest czysto instrukcyjny. W razie niemożności jego dochowania prezes sądu może przedłużyć ten termin na czas oznaczony. Niejednokrotnie sądy sporządzają uzasadnienie w dłuższym okresie. Raz zdarzyło mi się otrzymać uzasadnienie po upływie ponad roku od złożenia wniosku o uzasadnienie.
Praktyka sądów w zakresie zawiadomienia o przedłużonym terminie na wniesienie apelacji
Z mojego doświadczenia wynika, że sądy bardzo rzadko zawiadamiają stronę o przedłużonym terminie na wniesienie apelacji, mimo że termin do sporządzenia pisemnego uzasadnienia wyroku został przedłużony. Zauważyć trzeba, że sporządzenie i wniesienie apelacji wymaga od skarżącego znacznego nakładu pracy w krótkim czasie. Natomiast jeśli sąd ma kilka lub kilkanaście tygodni na opracowanie wielostronicowego uzasadnienia, to przygotowanie pisma apelacyjnego staje się jeszcze trudniejsze. Nie raz zdarzyło mi się przygotowywać apelację po tym jak sąd przez ponad pół roku przygotowywał uzasadnienie. Dlatego właśnie wprowadzono omawiany przepis, aby ułatwić pracę stronom i ich pełnomocnikom. Nie zawsze jest on jednak stosowany przez sąd, a powinien.
Wniesienie apelacji w okresie 3-tygodni bez zawiadomienia sądu
Z punktu widzenia brzmienia omawianego przepisu nie zaryzykowałbym wniesienia apelacji w okresie 3-tygodni od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem bez uprzedniego zawiadomienia sądu o przedłużeniu okresu na wniesienie apelacji do 3 tygodni. Taka apelacja mogłaby być odrzucona przez Sąd II instancji. Wszak z brzmienia art. 369 § 11 k.p.c. wprost wynika, że o tym terminie sąd musi zawiadomić.
Wiadomym jest, że przygotowanie uzasadnienia wyroku w skomplikowanej sprawie wymaga czasu. Niemniej z punktu widzenia sądów wciąż często brakuje stosowania przepisu art. 369 § 11 k.p.c., który nota bene obowiązuje już ponad 5 lat.