Przesłuchanie świadka-obcokrajowca w innym kraju UE

Zofia Brylińska – Karpicz

Zdarzają się procesy cywilne, w których świadkami są osoby bez znajomości języka polskiego, mieszkające w innych krajach Unii Europejskiej. W naszej praktyce takie sprawy zazwyczaj dotyczą sporów między przedsiębiorcami z zagranicznym kapitałem.

Przed polskim sądem standardem jest przesłuchanie świadka – obcokrajowca w obecności tłumacza przysięgłego. Czasami trudno jest jednak wyegzekwować przyjazd świadka do polskiego sądu. W skomplikowanych sprawach gospodarczych przesłuchanie świadka przy pomocy tłumacza przysięgłego czasami może nie dać pożądanych efektów. Czy jest to więc jedyne rozwiązanie?

Z pomocą przychodzą przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1783 w sprawie współpracy między sądami państw członkowskich przy przeprowadzaniu dowodów w sprawach cywilnych lub handlowych.

Powyższe Rozporządzenie umożliwia przesłuchanie świadka w polskiej sprawie przed sądem innego kraju Unii Europejskiej, właściwego dla jego miejsca zamieszkania (tzw. sąd wezwany). Rozporządzenie dotyczy spraw cywilnych i spraw handlowych. Z naszej praktyki wynika, że wzajemna pomoc między sądami w UE działa sprawnie. Ułatwia, a czasami nawet przyspiesza przesłuchanie świadków-obcokrajowców.  Dodatkowo procedura umożliwia udział strony i jej pełnomocnika w przesłuchaniu, jeżeli prawo danego kraju na to pozwala. Mieliśmy przyjemność wspierać naszych klientów w takich przesłuchaniach i oceniamy je pozytywnie.

Zgodnie z przepisami, wnioski o przeprowadzenie dowodów powinny być wykonane szybko, tj. standardowo w terminie 90 dni od jego wpływu do sądu wezwanego. Zarówno strony postępowania, jak i ich pełnomocnicy, powinni mieć możliwość wzięcia udziału w przesłuchaniu świadków. Przepisy Rozporządzenia przewidują również przesłuchanie świadków w ramach wideokonferencji, jeżeli prawo i systemy danego kraju UE na to pozwalają.

Ciekawostką jest, że przesłuchanie świadka – choć dotyczące sprawy zawisłej przed polskim sądem – odbywa się zgodnie z przepisami państwa, w którym świadek składa zeznanie. Udział w postępowaniu przed sądem wezwanym wymaga więc poznania podstawowych zasad przesłuchania świadków w danym kraju i dostosowania się do nich, o czym warto pamiętać.