Jeżeli stosujesz mechanizm podzielonej płatności i nie wykorzystujesz środków zgromadzonych na rachunku VAT, możesz złożyć wniosek o ich przekazanie na rachunek rozliczeniowy. Jest to możliwe w każdym czasie, niemniej należy spełnić kilka wymogów. Środki uzyskane taką drogą mogą zostać spożytkowane w dowolny sposób.

Gdy tarcza antykryzysowa nie wystarcza, warto zastanowić się nad skorzystaniem z innych dostępnych rozwiązań podatkowych, które mogą poprawić płynność finansową. Takim rozwiązaniem niewątpliwie jest możliwość złożenia wniosku o uwolnienie środków z rachunku VAT. Skorzystanie z tego narzędzia – w razie uzyskania pozytywnego rozstrzygnięcia – pozwoli bowiem w dość niedługim czasie uzyskać środki finansowe.

Formalności

Wniosek o przekazanie środków z rachunku VAT powinien zostać złożony do właściwego – dla podatnika składającego wniosek – naczelnika urzędu skarbowego. Nie ma przy tym żadnych ograniczeń co do formy wniosku. Może on mieć zatem zarówno formę pisemną, jak i elektroniczną.

Ustawa o VAT, ani jej przepisy wykonawcze, nie wskazują sformalizowanego wzoru ww. wniosku. W praktyce przyjmuje się, że taki wniosek powinien zawierać przede wszystkim następujące informacje:

  • dane podatnika (wnioskodawcy) oraz dane naczelnika urzędu skarbowego, do którego kierowany jest wniosek,
  • podstawę prawną wniosku (art. 108b ust. 1 i 2 ustawy o VAT),
  • numer rachunku VAT, na którym znajdują się środki, które mają zostać uwolnione,
  • numer rachunku rozliczeniowego (lub rachunku w SKOK-u), dla którego prowadzony jest rachunek VAT, na który mają zostać przekazane środki,
  • wysokość środków zgromadzonych na rachunku VAT, jaka ma zostać przekazana,
  • podpis podatnika/pełnomocnika – w przypadku ustanowienia pełnomocnika szczególnego konieczne jest dołączenie do wniosku kopii pełnomocnictwa (PPS-1) wraz z potwierdzeniem dokonania zapłaty opłaty skarbowej.

Termin rozpatrzenia

Zgodnie z ustawą o VAT, naczelnik urzędu skarbowego ma na rozpatrzenie wniosku 60 dni od dnia jego otrzymania. Wydaje się przy tym, że przedłużenie tego terminu nie jest możliwe. Nie przewidują tego bowiem wprost przepisy wskazanej ustawy. Niemniej jednak, mając na uwadze obecną sytuacją epidemiologiczną, nie można wykluczyć takiego scenariusza. Dlatego też, jeżeli zależy nam na czasie, warto wystąpić z omawianym wnioskiem jak najwcześniej to możliwe.

Możliwe zakończenia

Możliwe są w zasadzie trzy zakończenia postępowania o przekazanie środków z rachunku VAT:

  • wydanie przez naczelnika urzędu skarbowego postanowienia o zgodzie przekazania środków z rachunku VAT na rachunek podatnika w wysokości wnioskowanej przez podatnika,
  • wydanie przez ww. organ postanowienia o zgodzie przekazania środków z rachunku VAT na rachunek podatnika, ale w wysokości niższej niż wskazana przez podatnika we wniosku – w takiej sytuacji wnioskodawcy przysługuje możliwość wniesienia zażalenia,
  • wydanie przez naczelnika urzędu skarbowego decyzji o odmowie wydania zgody na przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT – w takim przypadku po stronie podatnika istnieje prawo do złożenia odwołania.

Od czego zależy uzyskanie zgody

Od 1 listopada 2019 r. środki zgromadzone na rachunku VAT można przeznaczyć nie tylko na zapłatę należności związanych z podatkiem VAT, ale również na wpłaty należności z tytułu CIT, PIT, podatku akcyzowego, cła oraz składek ZUS. Dlatego też, wydanie zgody na przekazanie środków zgromadzanych na rachunku VAT jest uzależnione w szczególności od:

  • po pierwsze – nieistnienia zaległości podatkowych (oraz braku uzasadnionej obawy wystąpienia takich zaległości) we wszystkich ww. należnościach i podatkach (w wysokości przewyższającej wnioskowaną kwotę „zwrotu”),
  • po drugie – braku uzasadnionej obawy, że zobowiązanie podatkowe z tytułu ww. podatków i należności nie zostanie wykonane – zgodnie z przepisami taka uzasadniona obawa może mieć miejsce w szczególności, gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań podatkowych lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję zobowiązań podatkowych.

Spełnienie wymogów może być problematyczne

W świetle obecnej sytuacji w kraju spełnienie wszystkich ww. przesłanek może być niewątpliwie problematyczne. Szczególne trudności mogą towarzyszyć przy tym wypełnieniu warunków nieistnienia uzasadnionej obawy powstania zaległości oraz niewykonania zobowiązania. Zwłaszcza, że w przypadku tego drugiego, przepisy stanowią, że o istnieniu takiej uzasadnionej obawy może świadczyć niekiedy fakt dokonywania czynności polegających na zbywaniu firmowego majątku.

Z uwagi na powyższe – chcąc wnioskować o uwolnienie środków z rachunku VAT – należy przede wszystkim zadbać o rzetelność prowadzonych rozliczeń. Ponadto, warto również zawczasu przygotować dokumenty, które potwierdzają nieistnienie zaległości we wcześniej wymienionych podatkach i należnościach.

Jeżeli natomiast uzyskanie omawianego zwrotu w danym przypadku nie będzie z różnych przyczyn możliwe, w obliczu pandemii rekomendowane jest jak najefektywniejsze gospodarowanie środkami zgromadzonymi na rachunku VAT. Jak zostało wskazane powyżej, takimi środkami możemy opłacić nie tylko VAT, ale również inne zobowiązania publicznoprawne. Niewątpliwie warto z tej możliwości skorzystać i nie wydawać bieżących środków obrotowych na regulowanie tego rodzaju należności.