Według informacji opublikowanych przez Ministerstwo Finansów w pierwszej kolejności obowiązek przekazywania JPK CIT obejmie 71 podatkowych grup kapitałowych oraz ok. 4000 podatników CIT o przychodach przekraczających 50 mln euro.

Rozporządzenie ministra finansów w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe podlegające przekazaniu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wejdzie w życie 1 stycznia 2025 r. Pierwszy termin na raportowanie przypadnie na koniec marca 2026 r. za rok 2025. Jednolity Plik Kontrolny dla podatku dochodowego od osób prawnych (JPK CIT) to nowe narzędzie raportowania, które zmodyfikuje sposób przesyłania danych finansowych do organów podatkowych. Już w przyszłym roku znacząco poszerzy on zakres informacji o podatnikach dostępnych administracji podatkowej. W pierwszej kolejności obowiązkiem przekazywania JPK CIT zostaną objęte podatkowe grupy kapitałowe (PGK) oraz podatnicy o przychodach przekraczających 50 mln euro rocznie.

Dwie struktury JPK CIT

Z tego względu prace przygotowawcze powinny zostać zrealizowane jeszcze przed rozpoczęciem pierwszego okresu raportowego, obejmującego pierwszą grupę podatników już w tym roku. Nowe regulacje prawne wymuszą na przedsiębiorcach dostosowanie systemów finansowo-księgowych, w tym także konieczność ponownej analizy obecnego sposobu rozliczania podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).

W praktyce JPK CIT będzie składał się z dwóch struktur:

1) JPK_KR_PD – obejmująca głównie dane z zestawienia obrotów i sald, zapisy na kontach oraz tzw. znaczniki podatkowe, wskazujące w jaki sposób dane operacje zostały ujęte dla celów CIT,

2) JPK_ST_KR – obejmująca ewidencję środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

Oba raporty będą przekazywane bezpośrednio do organów podatkowych w formacie xml.

Cel nowych regulacji o JPK CIT

Podstawowym założeniem wprowadzenia JPK CIT jest uzyskiwanie regularnych, szczegółowych rocznych zestawień wszystkich zapisów księgowych stanowiących podstawę do wyliczenia CIT. Co istotne, wdrożenie JPK CIT rozszerzy zakres przekazywanych informacji oraz wprowadzi zmiany w obowiązku przekazywania ksiąg rachunkowych, które obecnie przesyłane są w formacie JPK_KR jedynie na żądanie organów podatkowych.

Celem jest skuteczniejsze typowanie podatników do kontroli. Urzędy skarbowe zyskają również możliwość samodzielnego określenia wyniku podatkowego CIT przedsiębiorcy, co zredukuje zaangażowanie podatników w wyjaśnianie zapisów księgowych.

Prace przygotowawcze dotyczące JPK CIT

Mimo, że pierwsze JPK CIT przesyłane będą na początku 2026 r., to od początku 2025 r. będzie obowiązek prowadzenia ewidencji w sposób pozwalający na gromadzenie danych, które trzeba będzie uwzględnić w strukturze pliku JPK CIT. Przygotowania do wdrożenia JPK CIT powinny obejmować nie tylko aktualizację oprogramowania księgowego w celu umożliwienia generowania plików zawierających wymagane znaczniki. Należy także dostosować procesy księgowe i podatkowe oraz zapewnić pracownikom edukację w tym zakresie. Istotnym krokiem jest również wygenerowanie pliku próbnego i przeprowadzenie na jego podstawie audytu podatkowego w kontekście potencjalnego ryzyka kontroli. Dzięki temu możliwe będzie zidentyfikowanie ewentualnie ryzykownych pozycji oraz wprowadzenie niezbędnych korekt przed rozpoczęciem roku podatkowego, za który konieczne będzie złożenie pierwszego JPK CIT.

Nowe regulacje wymagają uzupełnienia w strukturze logicznej ksiąg rachunkowych o znaczniki identyfikujące konta ksiąg. Problematyczne może być przykładowo oznaczenie nieodpłatnych świadczeń, finansowania dłużnego czy kosztów hipotetycznych odsetek. Stosowane znaczniki pozwolą organom podatkowym zorientować się w obszarach rozliczenia CIT, które przeważnie niosą ze sobą podwyższone ryzyko nieprawidłowości. Dzięki zastosowaniu znaczników urzędy skarbowe będą mogły uzyskać precyzyjne informacje w podziale na kluczowe konta, takie jak pożyczki od podmiotów powiązanych, otrzymywane odsetki, usługi niematerialne czy rezerwy podatkowe. Rezerwy te będą musiały być wykazywane w podziale na konkretne podatki, takie jak VAT, PIT, CIT, akcyza, cło i inne, z osobnym znacznikiem przypisanym do każdego podatku. W ten sposób JPK CIT umożliwi skuteczniejsze typowanie podmiotów do kontroli nie tylko w zakresie CIT, ale również w innych obszarach podatkowych, na przykład w przypadku wykazania zbyt wysokich rezerw na inne podatki.

Tekst jest również dostępny na stronie rp.pl