Ważna uchwała Sądu Najwyższego w sprawie egzekucji z nieruchomości

Anna Wieczorek

Sprawa dotyczy reprezentowanego przez nas Klienta, który złożył najkorzystniejszą ofertę nabycia nieruchomości od dłużnika w postępowaniu egzekucyjnym. W związku z tym, Sąd nadzorujący egzekucję z nieruchomości wydał postanowienie o przybiciu prawa użytkowania wieczystego wylicytowanej nieruchomości na rzecz Klienta.

Dopiero po 4 miesiącach Sąd (wobec bezczynności Komornika) wezwał naszego Klienta do wpłaty ceny nabycia. Klient zapłacił tę cenę w terminie wskazanym w wezwaniu, a więc spełnił wszystkie warunki licytacyjne. Sąd przysądził prawo użytkowania wieczystego na rzecz Klienta.

Na postanowienie o przysądzeniu zażalenie wniósł syndyk masy upadłości dłużnika. Okazało się, że po uprawomocnieniu się postanowienia o przybiciu została prawomocnie ogłoszona upadłość dłużnika. Ogłoszenie upadłości dłużnika powoduje zawieszenie egzekucji prowadzonych przeciwko dłużnikowi, a uprawomocnienie się postanowienia o ogłoszeniu upadłości powoduje – z mocy prawa – umorzenie tych postępowań egzekucyjnych[1]. Syndyk wywodził więc, że ogłoszenie upadłości skutkowało umorzeniem egzekucji z nieruchomości, a to umorzenie z kolei zniweczyło skutki przybicia. W tej sprawie nie doszło bowiem do przysądzenia własności w okresie zawieszenia postępowania egzekucyjnego[2].

Sąd rozpatrujący zażalenie syndyka, powziął wątpliwości co do przedstawionej interpretacji, zwrócił się więc do Sądu Najwyższego z pytaniem prawnym. Sąd Najwyższy (podobnie jak reprezentowany przez nas nabywca nieruchomości) miał jednak odmienne niż syndyk zdanie, które przedstawił w następującej uchwale[3]: „Uprawomocnienie się postanowienia o ogłoszeniu upadłości dłużnika (art. 146 ust. 1 zdanie drugie ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe, tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 1228 ze zm.) nie jest przeszkodą do przysądzenia własności nieruchomości na rzecz nabywcy licytacyjnego, któremu prawomocnie udzielono przybicia przed ogłoszeniem upadłości dłużnika i który wykonał warunki licytacyjne (art. 998 § 1 k.p.c.)”.

Sprawę prowadziły: Anna Wieczorek, radca prawny – partner oraz Anita Woroniecka – radca prawny.

[1] (art. 146 prawa upadłościowego).

[2] art. 146 § 1 zd. 3 prawa upadłościowego.

[3] Treść uchwały Sądu Najwyższego z dnia  18 listopada 2021 r., sygn. akt CZP 77/20