Zaskarżenie decyzji organu odwoławczego

Monika Bilska

W poprzednim wpisie https://sendero.pl/postepowanie-odwolawcze wskazywałam m. in., jakie rozstrzygnięcie może podjąć organ II instancji po rozpatrzeniu odwołania wniesionego przez podatnika.

Najbardziej pożądaną dla podatnika jest oczywiście sytuacja, w której organ odwoławczy wyda decyzję, którą uchyli decyzję organu pierwszej instancji i orzeknie co do istoty sprawy, w sposób korzystny dla tego podatnika. W takim przypadku spór z organami podatkowymi można uznać za zakończony i spać spokojnie.

Inaczej jest, gdy decyzja organu odwoławczego jest dla podatnika niekorzystna. Wówczas – jeżeli podatnik się z nią nie zgadza – nie pozostaje mu nic innego, jak tylko zaskarżyć tę decyzję do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego.

O czym trzeba pamiętać, aby skutecznie wnieść skargę na decyzję organu odwoławczego?

Czego należy się spodziewać w postępowaniu sądowym?

Odpowiedzi na te pytania, znajdziecie Państwo w niniejszym wpisie.

TERMIN NA WNIESIENIE SKARGI

Po otrzymaniu niekorzystnej decyzji organu II instancji najważniejsze jest pilnowanie terminu.

Zgodnie z przepisami, skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie.

Jak liczyć ten termin?

Datą początkową, od której należy liczyć termin na wniesienie skargi, jest następny dzień po dniu, w którym podatnikowi doręczono decyzję organu odwoławczego.

Najczęściej decyzje organu odwoławczego doręczane są za pośrednictwem poczty. Za dzień doręczenia uznawany jest dzień odebrania korespondencji przez podatnika.

Należy przy tym zwrócić uwagę, że w przypadku braku odbioru korespondencji następuje podwójna awizacja, a jeśli adresat nadal nie podejmie przesyłki przyjmuje się, że korespondencja została doręczona z upływem 14. dnia od pierwszej awizacji. Jeżeli zatem podatnik odbierze decyzję organu odwoławczego później, wówczas termin na wniesienie skargi od tej decyzji liczy się – nie od dnia następującego po dniu jej faktycznego odbioru – lecz od dnia następującego po 14. dniu od jej pierwszej awizacji.

Z kolei, jeżeli ostatni dzień 30-dniowego terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy.

Co w przypadku, gdy podatnik uchybi terminowi wniesienia skargi?

30-dniowy termin do wniesienia skargi jest terminem ustawowym.  Oznacza to, że nie jest możliwe jego przedłużenie lub skrócenie przez sąd. W sytuacji, w której skarga zostanie wniesiona po upływie tego terminu – co do zasady – sąd odrzuci skargę.

Zdarzają się jednak sytuacje, w których podatnik bez swojej winy (np. z uwagi na długotrwały pobyt w szpitalu) nie wniósł skargi w terminie.

W takich przypadkach można złożyć wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi. We wniosku należy uzasadnić, że niezłożenie skargi w terminie nie było wynikiem niedbalstwa podatnika, lecz wynikało z zaistnienia obiektywnych, występujących bez jego woli okoliczności, które – mimo dołożenia odpowiedniej staranności w prowadzeniu własnych spraw – udaremniły wniesienie skargi  w terminie.

Jeżeli sąd stwierdzi, że uchybienie terminowi nastąpiło bez winy strony, przywróci termin.

TRYB WNIESIENIA SKARGI i ELEMENTY SKŁADOWE SKARGI

Skargi nie należy składać bezpośrednio do sądu. Należy ją złożyć za pośrednictwem organu II instancji, który wydał skarżoną decyzję. W terminie 30 dni od otrzymania skargi, organ odwoławczy powinien ją przekazać do sądu wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę.

Co powinna zawierać skarga?

Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego powinna zawierać w szczególności:

• oznaczenie, że pismo stanowi skargę,
• imię i nazwisko lub nazwę skarżącego, wraz ze wskazaniem adresu umożliwiającego skuteczne doręczenie,
• numer PESEL, NIP lub numer w Krajowym Rejestrze Sądowym skarżącego,
• oznaczenie wojewódzkiego sądu administracyjnego, do którego jest kierowana skarga,
• określenie wartości przedmiotu zaskarżenia, jeśli od tego zależy wysokość wpisu,
• wskazanie zaskarżonej decyzji (jej numeru i daty wydania),
• wskazanie organu, który wydał skarżoną decyzję,
• określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego,
• podpis skarżącego.

Najistotniejszym elementem skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego jest wskazanie, na czym polega naruszenie prawa przez organ, który wydał skarżoną decyzję. W tym zakresie należy przeprowadzić polemikę ze stanowiskiem organu zawartym w skarżonej decyzji i wykazać jego nietrafność.

Sporządzenie skargi przez profesjonalnego pełnomocnika

Choć skarga do wojewódzkiego sadu administracyjnego nie musi zostać złożona przez profesjonalnego pełnomocnika – warto, aby tak się stało.

Profesjonalny pełnomocnik będzie bowiem potrafił:

• sformułować zarzuty przeciwko twierdzeniom organu zawartym w decyzji, w tym wskazać przepisy prawa, które zostały w niej naruszone oraz
• uzasadnić – w oparciu o przepisy, poglądy doktryny i orzecznictwo – że twierdzenia organu pozostają w sprzeczności z przepisami prawa lub zostały sformułowane w wyniku wadliwie prowadzonego postępowania.

Dodatkowo, zatrudnienie profesjonalnego pełnomocnika powinno przyczynić się do wyeliminowania ewentualnych uchybień procesowych – a w konsekwencji – do przyspieszenia zakończenia postępowania sądowego.

POSTĘPOWANIE PRZED WOJEWÓDZKIM SĄDEM ADNIMINISTRACYJNYM

Na czym polega sądowa kontrola decyzji?

Zadaniem wojewódzkiego sądu administracyjnego jest kontrola działalności administracji publicznej. Kontrola ta obejmuje m. in. orzekanie w sprawach skarg na decyzje administracyjne, w tym decyzje podatkowe i polega na zbadaniu, czy organ podatkowy nie naruszył prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy.

Wojewódzki sąd administracyjny, który rozpatruje skargę na decyzję organu podatkowego II instancji, nie jest związany granicami skargi. Jego kontrolą objęty jest zatem cały przebieg postępowania przed organami, a więc i wszystkie zastosowane przez te organy przepisy prawa materialnego i postępowania.

Rozprawa

Sąd orzekający rozpoznaje sprawy – co do zasady – na rozprawie.

Strony powinny zostać zawiadomione o terminie rozprawy co najmniej z 7-dniowym wyprzedzeniem.

Rozprawa rozpoczyna się od sprawozdania sędziego, który zwięźle przedstawia na podstawie akt stan sprawy ze szczególnym uwzględnieniem zarzutów skargi.

Po złożeniu sprawozdania, strony – najpierw skarżący, a potem organ – zgłaszają ustnie swoje żądania i wnioski oraz składają wyjaśnienia. Strony mogą ponadto wskazywać podstawy prawne i faktyczne swych żądań i wniosków. Przewodniczący udziela głosu pozostałym stronom według ustalonej przez siebie kolejności.

Sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie.

Ogłoszenie wyroku

Po zamknięciu rozprawy następuje ogłoszenie wyroku.

Jednakże w sprawie zawiłej sąd może odroczyć ogłoszenie wyroku na czas do czternastu dni. Termin ten może być przedłużony tylko raz i co najwyżej o siedem dni.