Od dnia 16.05.2022 r. na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej funkcjonuje stan zagrożenia epidemicznego, który zastąpił stan epidemii. Stało się tak wobec zmniejszającej się liczby przypadków zakażenia koronawirusem. Stan epidemii trwał od 20.03.2020 r. do 15.05.2022 r.
W związku z tym w ostatni czasie nastąpiły istotne zmiany w przepisach. Zachęcamy do zapoznania się z naszym podsumowaniem na ten temat.
Co się zmieniło?
Na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 marca 2022 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego już od dnia 28.03.2022 r. zniesiono m. in.:
Zastąpienie stanu epidemii stanem zagrożenia epidemicznego samo w sobie nie wprowadziło natomiast znaczących zmian w prawie.
Przeważająca część przepisów wprowadzonych na podstawie tzw. ustawy covidowej (ustawy z dnia 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2095 z późn. zm.) obowiązuje zarówno w czasie stanu epidemii, jak i stanu zagrożenia epidemicznego.
Są tylko nieliczne przepisy, które obowiązywały wyłącznie w trakcie trwania stanu epidemii. Zalicza się do nich w szczególności przepisy dotyczące zasad prowadzenia postępowań administracyjnych. Obecnie organ administracji publicznej nie może wstrzymać biegu terminów załatwiania spraw na okres nie dłuższy niż 30 dni, powołując się na stan epidemii. Wskutek tego bezczynność, przewlekłość lub naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki uprawnia stronę do skorzystania z przysługujących prawem środków celem zobowiązania organu do jak najszybszego rozpoznania jej sprawy.
Ponadto ustawa covidowa przewiduje możliwość przedłużenia obowiązywania decyzji z zakresu gospodarowania odpadami (art. 15zzzzzy tej ustawy), jednak przepis ten traci moc po upływie 6 miesięcy od dnia odwołania stanu epidemii na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Zniesienie stanu epidemii spowodowało także, że dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) mogą ulec obniżeniu w sytuacji zmniejszonej liczby uczestników warsztatu biorących udział w zajęciach. Wcześniej w okresie trwania stanu epidemii środki te nie ulegały obniżeniu w sytuacji zmniejszonej liczby uczestników warsztatu biorących udział w zajęciach.
Co zmieniło się jeszcze wcześniej?
Warto zaznaczyć, że kilka istotnych zmian nastąpiło już przed zmianą stanu epidemii na stan zagrożenia epidemicznego.
W dniu 15.04.2022 r. wszedł w życie przepis ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (tzw. specustawy ukraińskiej), który zniósł wstrzymanie w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 wykonywanie tytułów wykonawczych nakazujących opróżnienie lokalu mieszkalnego. Obecnie zatem eksmisja nierzetelnych lokatorów jest prawnie dopuszczalna.
Ponadto ww. „specustawa ukraińska” zniosła zakaz licytacji lokali mieszkalnych lub nieruchomości gruntowych zabudowanych budynkiem mieszkalnym, służących zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika. Od dnia 24.02.2022 r. nie obowiązuje już przepis art. 9521 § 5 Kodeksu postępowania cywilnego, który przewidywał, że licytacji lokalu mieszkalnego lub nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym, które służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika, nie przeprowadza się w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz 90 dni po jego zakończeniu.
Co się nie zmieniło?
Mimo zniesienia stanu epidemii nadal obowiązują przepisy, które są aktualne również w stanie zagrożenia epidemicznego. Do najważniejszych z nich należą:
Podsumowanie
Przejście z dniem 16.05.2022 r. ze stanu epidemii w stan zagrożenia epidemicznego de facto nie wniosło wiele zmian. Duża część przepisów wprowadzonych w trakcie epidemii została już wcześniej zmieniona (np. zakaz eksmisji, czy licytacji nieruchomości). Niemniej nadal obowiązuje pewna grupa przepisów, która powstała na potrzeby stanu epidemii i nie została zmieniona z racji wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego. Dopiero zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego, bez powrotu do stanu epidemii, pociągnie za sobą poważne zmiany w prawie. Biorąc pod uwagę dotychczasowy przebieg procedury ustawodawczej zmiany te mogą być fragmentaryczne i rozłożone w czasie.
Autor
