22 sierpnia 2022 r. została opublikowana w Dzienniku Urzędowym UE sentencja orzeczenia TSUE, w którym Trybunał uznał za niedopuszczalną praktykę polskich organów podatkowych prowadzącą do bezrefleksyjnego nakładania tzw. sankcyjnego VAT na podatnika, który podał swojemu dostawcy niewłaściwy numer VAT dla celów WNT przez wzgląd na nieprawidłowe rozpoznanie transakcji łańcuchowej. Od tego dnia zaczęły biec terminy, w których można wnieść o wznowienie niekorzystnych postępowań, w ramach których niezasadnie obciążono Państwa tego typu podatkiem.
Co wynika z wyroku?
Z omawianego orzeczenia wynika, że tzw. „sankcyjny VAT” nakładany na podatnika na podstawie art. 25 ust. 2 ustawy o VAT z powodu podania przez niego dla celów WNT numeru VAT z innego państwa niż to, w którym zakończył się transport, nie może mieć zastosowania w przypadku, gdy powyższa okoliczność była wynikiem niewłaściwego rozpoznania przez pośrednika transakcji łańcuchowej niestanowiącej elementu oszustwa podatkowego, a dostawca towarów będących przedmiotem WNT nie mógł w świetle przepisów obowiązujących w państwie rozpoczęcia transportu towarów – zastosować zwolnienia z VAT i zobowiązany był do opodatkowania transakcji wg krajowej stawki VAT. Zdaniem Trybunału, nałożenie sankcyjnego VAT w takiej sytuacji prowadziłoby bowiem do podwójnego opodatkowania tej sam transakcji i stanowiłoby naruszenie zasady proporcjonalności i zasady neutralności podatkowej.
W wyniku tego wyroku, podanie niewłaściwego numeru VAT dla celów WNT w tego typu przypadkach nie powinno wiązać się koniecznością zapłaty sankcyjnego VAT.
Dla kogo wyrok jest ważny i jakie daje możliwości?
Wyrok jest istotny dla wszystkich podatników, którzy uczestniczyli w transakcji łańcuchowej w charakterze pośrednika i źle rozpoznali tzw. transakcję ruchomą (tj. uznali, że dostawa towarów, która została dokonana na ich rzecz stanowiła transakcję krajową, gdy w rzeczywistości stanowiła ona WDT), w efekcie czego organ podatkowy:
- dokonał przekwalifikowania transakcji dokonanej na rzecz pośrednika z transakcji krajowej na wewnątrzwspólnotową (WDT),
- zażądał od dostawcy zapłaty podatku VAT wykazanego na fakturze wystawionej na rzecz pośrednika,
- odmówił pośrednikowi prawa do odliczenia VAT wykazanego na powyższej fakturze (co doprowadziło do realnego obciążenia pośrednika tym podatkiem),
- wymagał od pośrednika rozliczenia podatku z tytułu WNT w Polsce bez prawa do jego odliczenia.
Efektywnie więc pośrednik został obciążony podatkiem dwukrotnie – pierwszy raz z faktury wystawionej przez dostawcę i drugi raz z tytułu WNT.
Omawiane orzeczenie TSUE daje możliwość odzyskania nienależnie zapłaconego podatku z tytułu WNT w ww. sytuacjach. Możliwość ta może zostać zrealizowana w drodze:
- złożenia wniosku o wznowienie postępowania podatkowego – jeżeli doręczono Państwu ostateczną decyzję podatkową, której rozstrzygnięcie jest niezgodne z wyrokiem TSUE;
- wniesienia skargi o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego – jeżeli doręczono Państwu prawomocny wyrok sądu administracyjnego, w którym zaakceptowano decyzję organu podatkowego sprzeczną z orzeczeniem TSUE.
W przypadku postępowania podatkowego termin na złożenie wniosku o jego wznowienie wynosi miesiąc, a w przypadku postępowania sądowo-administracyjnego 3 miesiące, od dnia publikacji sentencji orzeczenia TSUE w Dzienniku Urzędowym UE (tj. od 22 sierpnia 2022 r.).
Jeżeli są Państwo zainteresowani przedstawioną tematyką zapraszamy do kontaktu. Z przyjemnością odpowiemy na wszystkie pytania oraz wyjaśnimy wszelkie wątpliwości w tym zakresie.