Nieodpłatne przekazywanie smartfonów lub tabletów w zamian za wykupienie prenumeraty czasopisma nie powinno być odrębnie opodatkowane VAT. Tak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w wyroku z 5 października 2023 r. w sprawie C-505/22.
Tło sprawy
Sprawa dotyczyła Spółki z Portugalii zajmującej się wydawaniem i sprzedażą czasopism w drodze prenumeraty. Spółka przekazywała nowym klientom prezenty w postaci smartfonów lub tabletów w zamian za wykupienie prenumeraty. Faktury wystawiane przez Spółkę wskazywały kwotę prenumeraty oraz zastosowaną do niej stawkę VAT, nie zawierały natomiast żadnego odniesienia do prezentów do prenumeraty.
Organy podatkowe w Portugalii uznały, że takie prezenty do prenumeraty stanowiły prezenty w rozumieniu krajowych przepisów VAT i podlegały opodatkowaniu tym podatkiem, ponieważ ich wartość przekraczała ustalony w Portugalii próg dla prezentów o małej wartości. W efekcie, organy uznały, że przekazanie smartfonów/tabletów powinno zostać opodatkowane według podstawowej stawki VAT, a jako podstawę opodatkowania Spółka powinna przyjąć cenę ich zakupu.
Spółka nie zgodziła się ze stanowiskiem organów podatkowych. W postępowaniu głównym podniosła ona, że rozdawanie prezentów do prenumeraty nowym klientom nie stanowiło darowizny ze względu na brak zamiaru dokonywania czynności nieodpłatnie. W istocie Spółka dokonywała bowiem sprzedaży pakietu handlowego, który składał się ze świadczenia usług (prenumeraty) związanego z dostawą towarów (prezentem do prenumeraty). Ponadto, wartość jednostkowa prezentów była niższa niż 50 EUR, mieściła się zatem w zakresie pojęcia „prezentu o małej wartości”.
W celu rozwiązania sporu sąd krajowy skierował do TSUE pytanie prejudycjalne.
Rozstrzygnięcie TSUE
TSUE zauważył, że przekazywanie prezentów w zamian za wykupienie nowej prenumeraty stanowi integralną część strategii handlowej Spółki. Ponadto, liczba prenumerat znacznie wzrastała, gdy towarzyszyły im prezenty do prenumeraty.
Wobec tego TSUE uznał, że przekazanie prezentów stanowiło zachętę do wykupienia prenumeraty (tj. ich celem było wyłącznie zwiększenie sprzedaży). Spółka uwzględniała w swoich kalkulacjach handlowych fakt, że niektórzy klienci zrezygnują z prenumeraty po uiszczeniu pierwszej miesięcznej raty i otrzymaniu prezentu. Nie zmieniało to jednak faktu, że przekazanie prezentu do prenumeraty pozwalało Spółce zwiększyć co roku liczbę klientów. Przekazanie takiego prezentu nie miało zatem samodzielnego celu z punktu widzenia przeciętnego konsumenta, który zgadzał się na opłacenie co najmniej jednego miesiąca prenumeraty, aby otrzymać wspomniany prezent.
TSUE zwrócił również uwagę na fakt, że prezent w postaci smartfonu czy tabletu umożliwiał nowym klientom jak najlepsze warunki korzystania z głównego świadczenia Spółki. Smartfony i tablety umożliwiały bowiem zapoznanie się z wersja cyfrową prenumerowanych czasopism.
W konsekwencji, TSUE uznał, że:
- prenumerata czasopism oraz
- zaoferowanie tabletu lub smartfona o wartości jednostkowej mniejszej niż 50 EUR za wykupienie nowej prenumeraty
stanowią jedną całość, ponieważ prenumerata stanowi świadczenie główne, a prezent – świadczenie pomocnicze, którego jedynym celem jest zachęcenie do wykupienia prenumeraty. W związku z tym przekazanie prezentów nie powinno być traktowane jako odrębna dostawa towarów.
Wnioski z wyroku
Wyrok TSUE jest istotny dla podatników, którzy oferują swoim klientom nieodpłatne prezenty w zamian za zakup towarów lub usług. Zgodnie z wyrokiem, przekazanie takich prezentów w wielu przypadkach nie powinno być traktowane jako odrębna czynność opodatkowana VAT.
Stanowisko to jest niewątpliwie korzystne dla przedsiębiorców, którzy wręczają takie upominki. Dotąd polskie organy podatkowe uznawały zwykle, że nieodpłatne przekazanie prezentów (których wartość przekraczała próg dla tzw. „prezentów o małej wartości”) należy opodatkować jako odrębną transakcję. Wyrok TSUE stanowi zatem szansę na rozliczenie takich prezentów w korzystniejszy sposób.
Przedsiębiorcy powinni jednak pamiętać, że nie w każdej sytuacji przekazanie prezentu klientowi w związku ze sprzedażą innych towarów bądź usług będzie mogło zostać uznane za świadczenie pomocnicze. Dokonanie takiej kwalifikacji należy każdorazowo poprzedzić analizą konkretnego stanu faktycznego.
Autor
