Jak co roku, podatnicy muszą zmierzyć się ze zmianami w podatku VAT. Pierwsze z nich obowiązują już od 1 stycznia 2022 r. Jeśli chcesz wiedzieć co się zmieniło i co zmieni się w najbliższym czasie, czytaj dalej!
Faktury ustrukturyzowane i Krajowy System e-Faktur
Od 1 stycznia 2022 r. podatnicy mają możliwość wystawiania faktur ustrukturyzowanych, które stanowią kolejną formę dokumentowania transakcji. Faktury te są wystawiane i przesyłane (co do zasady) przy pomocy Krajowego Systemu e-Faktur. Obecnie rozwiązanie to jest dobrowolne i przynosi dodatkowe korzyści dla przedsiębiorców. Więcej na ten temat we wpisie pt.: Krajowy System e-Faktur, czyli rewolucja w fakturowaniu.
Zmiany w fakturach korygujących
Z początkiem 2022 r. zaszły zmiany w regulacjach dotyczących faktur korygujących. Po pierwsze, ograniczono dane, które powinny obligatoryjnie znaleźć się na fakturze korygującej. Po drugie, umożliwiono wystawianie zbiorczych uproszczonych faktur korygujących także wtedy, gdy sprzedawca przyznaje opust lub obniżkę ceny w odniesieniu do części dokonanych transakcji na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie.
Rezygnacja ze zwolnienia z VAT dla usług finansowych
Z dniem 1 stycznia 2022 r. weszły w życie również przepisy umożliwiające podatnikom opodatkowanie usług finansowych, które do tej pory były obligatoryjnie zwolnione z VAT. Chodzi o usługi wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 ustawy o VAT – w tym m.in. usługi udzielania kredytów lub pożyczek czy usługi w zakresie udzielania poręczeń i gwarancji. Należy jednak zastrzec, że możliwość zrezygnowania ze zwolnienia dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników (B2B).
Ponadto, podatnik może skorzystać z tej preferencji pod warunkiem, że:
- jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny oraz
- złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
Nowe, szybsze terminy zwrotu VAT
Od nowego roku wprowadzono także możliwość szybkiego 15-dniowego zwrotu VAT dla tzw. podatników bezgotówkowych. Zwrot VAT w terminie 15 dni mogą otrzymać podatnicy, którzy spełnią łącznie warunki określone w art. 87 ust. 6e ustawy o VAT.
Czasowe ograniczenie preferencji w VAT
Od 1 stycznia 2022 r. wprowadzono czasowe ograniczenie niektórych preferencji w stosunku do podatników, którzy – wbrew obowiązkowi wynikającemu z Prawa przedsiębiorców – nie zapewniają gotowości do przyjmowania płatności bezgotówkowych w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest przez nich faktycznie wykonywana.
W zakresie VAT jest to czasowe wyłączenie prawa do zwrotu VAT w terminie 25-dniowym oraz możliwości stosowania rozliczeń kwartalnych.
Korekta JPK bez czynnego żalu
Dotychczas podatnicy w przypadku dokonywania korekt części ewidencyjnej JPK (samej lub wraz z częścią deklaracyjną) – w celu uniknięcia odpowiedzialności karnej skarbowej – byli zmuszeni do przesyłania wraz z ww. korektami tzw. czynnego żalu. Od 1 stycznia 2022 r., za sprawą Polskiego Ładu, wymóg ten został niejako zniesiony. Nastąpiło to za sprawą nowelizacji art. 16a KKS. Więcej na ten temat we wpisie pt.: Korekta JPK_VAT bez czynnego żalu od stycznia 2022 roku .
Grupy VAT
Z kolei od 1 lipca 2022 r. mają zacząć obowiązywać przepisy umożliwiające wspólne rozliczenia VAT dla tzw. grup VAT, tj. podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie. Dodatkowe korzyści, jakie uzyskają podatnicy, którzy zdecydują się na skorzystanie z tego rozwiązania, to przede wszystkim brak opodatkowania dostaw towarów i świadczenia usług pomiędzy podmiotami z grupy czy możliwość składania zbiorczego JPK_VAT dla całej grupy. Pisaliśmy już o tym wcześniej – zobacz wpis pt.: Polski Ład ma wprowadzić kilka nowych uproszczeń w obszarze VAT – w tym instytucję tzw. grup VAT.
Pozostałe wybrane zmiany
Oprócz opisanych powyżej zmian, wraz z dniem 1 stycznia 2022 r. dokonano również wielu innych modyfikacji. Do najważniejszych z nich należą:
- obniżenie stawek VAT dla gazu ziemnego i energii cieplnej (z 23% do 8%) oraz dla energii elektrycznej (z 23% do 5%) – w okresie od 1 stycznia do 31 marca 2022 r. (planowane są kolejne zmiany w tym zakresie w ramach tzw. tarczy antyinflacyjnej 2.0),
- zmiana sposobu powstawania obowiązku podatkowego w sytuacji przeniesienia z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie,
- umożliwienie podatnikom podlegającym opodatkowaniu tzw. estońskim CIT-em składania kwartalnych deklaracji VAT (pod warunkiem nieprzekroczenia kwoty progowej),
- wprowadzenie obowiązku elektronicznego ewidencjonowania dokumentów TAX FREE na potrzeby zwrotu VAT podróżnym,
- zmiana terminu wystawiania faktur. Po zmianach faktury nie mogą być wystawiane wcześniej niż 60. dnia przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi lub otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty. Uprzednio termin ten wynosił 30 dni.
- rezygnacja z wymogu oznaczania duplikatów faktur wyrazem „DUPLIKAT” (wciąż jednak istnieje taka możliwość).
Warto również zauważyć, że w Centralnym Repozytorium Wzorów Dokumentów Elektronicznych na platformie ePUAP zostały już opublikowane wzory struktur JPK_V7M(2) dla rozliczeń miesięcznych oraz JPK_V7K(2) dla rozliczeń kwartalnych. Wzory te będą miały zastosowanie po raz pierwszy do rozliczeń za styczeń 2022 r.
Podatnicy muszą stawić czoła zmianom
Biorąc pod uwagę mnogość wprowadzonych zmian, przed podatnikami powstało niełatwe zadanie dostosowania się do nowej rzeczywistości prawnej. Na szczęście – inaczej niż w przypadku podatków dochodowych – w podatku VAT wprowadzone zmiany są w zdecydowanej większości korzystne. Z reguły nie wymagają podjęcia od przedsiębiorców dodatkowych, wielowymiarowych działań. Tym samym, nie powinny one spowodować nadmiernych niedogodności.