5 marca 2022 r. weszła w życie zmiana rozporządzenia w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę VAT. W świetle nowelizacji nieodpłatna dostawa towarów i nieodpłatne świadczenie usług na cele związane z pomocą ofiarom skutków wojennych na terytorium Ukrainy podlega opodatkowaniu wg stawki 0% VAT.

Dzięki nowelizacji, przedsiębiorcy, którzy nie są obojętni na potrzeby osób dotkniętych działaniami wojennymi w Ukrainie, nie będą musieli ponosić kosztów VAT.

Jakie będą preferencyjne formy wsparcia?

Nie każda jednak forma wsparcia może się odbyć na preferencyjnych warunkach. Nowelizacja obejmuje wyłącznie świadczenia oferowane na rzecz podmiotów, które stanowią istotne ogniwo w organizowaniu pomocy i dystrybucji świadczeń niezbędnych dla ludzi w sytuacji powstania zagrożeń.

Zgodnie z nowelizacją, zerowa stawka VAT może znaleźć zastosowanie wyłącznie do nieodpłatnych dostaw towarów i nieodpłatnego świadczenia usług dokonywanych na rzecz:

  • Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
  • podmiotów leczniczych oraz
  • jednostek samorządu terytorialnego.

Warunki skorzystania z preferencji

Możliwość zastosowania stawki 0% VAT dla wsparcia przekazywanego na cele ofiar wojny na Ukrainie jest uzależniona od zawarcia pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem przekazującym nieodpłatnie towary lub usługi a organizacją wspierającą, na ręce której wsparcie będzie przekazane. Jest to środek dodatkowej kontroli nad ukierunkowaniem wprowadzanej preferencji. Z umowy powinno wynikać, że dostarczane towary lub świadczone usługi mają związek z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Co istotne, nowelizacja przewiduje możliwość zastosowania zerowej stawki VAT również w odniesieniu do wsparcia dokonanego po wybuchu wojny na Ukrainie a przed jej wejściem w życie (tj. w okresie od 24 lutego 2022 do 4 marca 2022 r). W tym przypadku, w celu zastosowania stawki 0% VAT do przekazywanych towarów lub usług, wystarczające jest potwierdzenie na piśmie dokonanego wsparcia przez podatnika i podmiotu, który to wsparcie otrzyma.

Inne formy pomocy a VAT

Na chwilę obecną preferencja dotyczy wyłącznie świadczeń przekazywanych na ręce wskazanych w rozporządzeniu organizacji pomocowych. Wydaje się jednak, że pożądanym jest, aby analogiczne preferencje objęły więcej form wsparcia realizowanego na rzecz uchodźców.

Sytuacja jest dynamiczna. W najbliższym czasie nie możemy zatem wykluczyć wprowadzania przez rząd dodatkowych ulg dla podmiotów oferujących wsparcie dla ofiar wojny.