Rok 2019 upłynął, a wraz z nim szanse Polski na terminową implementację dyrektywy wprowadzającej pakiet zmian w zakresie opodatkowania VAT unijnego obrotu towarowego (tzw. pakiet Quick Fixes). Na całe szczęście Ministerstwo Finansów nie zostawiło jednak podatników z niczym.

Tuż przed końcem roku na stronach rządowych pojawił się bowiem komunikat, w którym wyjaśniono jak należy postępować w związku z zaistniałą sytuacją.

Podatniku, masz wybór…

Z komunikatu wynika w szczególności, że w okresie przejściowym, tj. od 1 stycznia 2020 r. do czasu uchwalenia oczekiwanej ustawy, podatnicy mogą wybrać, które przepisy chcą stosować – a więc czy te uregulowane w obecnie obowiązującej ustawie o VAT, czy te wynikające wprost z dyrektywy Rady (UE) 2018/1910. Przypomnijmy jednocześnie, że chodzi tu o regulacje dotyczące transakcji dokonywanych za pośrednictwem magazynów, transakcji łańcuchowych oraz warunków stosowania stawki 0% do WDT.

Resort finansów zaznacza jednak, że podatnik powinien być niezmienny w dokonanym wyborze. Zatem, jeżeli zdecyduje się na stosowanie określonych przepisów (np. dyrektywy) powinien to czynić konsekwentnie we wszystkich aspektach związanych z rozliczaniem VAT danej transakcji.

…ale lepiej stosuj dyrektywę

Niezależnie jednak od prawnej możliwości wyboru, Ministerstwo Finansów wskazuje, że – z uwagi na ścisłą harmonizację systemu podatku VAT w UE – rekomendowane jest stosowanie przepisów dyrektywy.

Zdaniem MF jest to szczególnie istotne z perspektywy transakcji łańcuchowych. Stanowisko to niewątpliwie zasługuje na aprobatę. W tego typu transakcjach bierze bowiem udział co najmniej trzech podatników z różnych państw członkowskich. W sytuacji, gdy każdy z nich zdecydowałby się na stosowanie odmiennych przepisów, to takie działanie mogłoby bowiem doprowadzić do podwójnego opodatkowania danej transakcji (czy też jej braku opodatkowania). W celu uniknięcie takich sytuacji, wskazane jest zatem zarazem wypracowanie wspólnej praktyki w tym kontekście z unijnymi kontrahentami.

Rozporządzenie od 1 stycznia 2020 r.

Resort Finansów przypomina jednocześnie w ww. komunikacie, że – niezależnie od powyższego – od 1 stycznia 2020 r. znajdują zastosowanie regulacje ujęte w rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) 2018/1912. Nie wymaga ono bowiem transpozycji do krajowego porządku prawnego, lecz wiąże ono w całości i jest bezpośrednio stosowane przez wszystkie państwa członkowskie UE.

Przypomnienia jednocześnie wymaga, że ww. rozporządzenie wprowadziło nowe regulacje w zakresie:

  • dowodów wymaganych do zastosowania stawki 0% do WDT oraz
  • szczegółowych danych dotyczących ewidencji prowadzonej przez podatników uczestniczących w procedurze magazynu typu call-off stock.

Co istotne, Ministerstwo Finansów wskazało jednak, że nieposiadanie ww. dowodów wskazanych w rozporządzeniu nie oznacza automatycznie, że stawka 0% VAT nie będzie miała zastosowania. W takiej sytuacji dostawca może bowiem udowodnić w inny sposób, zgodnie z dotychczasowymi przepisami ustawy o VAT, że warunki zastosowania stawki 0% VAT zostały spełnione. Podkreślono jednocześnie, że sytuacja taka nie ulegnie zmianie również po wejściu w życie polskiej ustawy implementującej prawo unijne.

Ponadto, resort finansów podkreślił także, że ewidencję przemieszczeń towarów w procedurze magazynu typu call-off stock, zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia, są zobowiązani prowadzić podatnicy, którzy od Nowego Roku wybiorą stosowanie dyrektywy. Z drugiej strony, pomimo braku wyjaśnień w tym zakresie ze strony MF, wydaje się, że takiego obowiązku nie będą mieli podatnicy decydujący się na stosowanie w okresie przejściowym przepisów ustawy o VAT dotyczących magazynu konsygnacyjnego. Rozporządzenie nakazuje bowiem prowadzenie tego rodzaju ewidencji jedynie przez podatnika, który „przemieszcza towary w ramach procedury magazynu typu call-off stock”.

Projekt ustawy na nowych torach

Wskazania jednocześnie wymaga, że – jak wynika z wykazu prac legislacyjnych – prace nad projektem ustawy nowelizującej z 11 czerwca 2019 r. implementującej dyrektywę nie będą dłużej kontynuowane. Rząd postanowił bowiem wprowadzić odpowiednie zmiany w ustawie o VAT w tym zakresie za pośrednictwem nowego projektu, w którym zostaną ujęte także przepisy nowelizujące ustawę o CIT i ordynację podatkową (nr z wykazu – UC11).

Gdzie można odnaleźć komunikat ws. Quick Fixes?

Omawiany komunikat został opublikowany na stronie Ministerstwa Finansów (https://www.gov.pl/web/finanse/implementacja-dyrektywy-20181910-dot-tzw-pakietu-quick-fixes).