Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) 29 czerwca 2023 r. wydał orzeczenie w sprawie C-232/22 w którym wskazał, że świadczenie usług produkcyjnych na materiałach powierzonych na rzecz podatnika z innego państwa UE nie przesądza o stworzeniu stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (fixed establishment) po stronie nabywcy tych usług. Jest to kolejny, korzystny dla podatników wyrok TSUE w tym zakresie.
Czego dotyczył spór?
Sprawa dotyczyła świadczenia przez belgijską spółkę Cabot Plastics Belgium SA (Cabot Plastics), usług produkcji na materiale powierzonym (toll manufacturing) oraz innych usług pomocniczych na rzecz niezależnej pod względem prawnym, ale powiązanej kapitałowo spółki z grupy – Cabot Switzerland (Cabot Switzerland). Usługi pomocnicze wykonywane przez Cabot Plastics polegały m.in. na przechowywaniu oraz zarządzaniu surowcami i produktami, kontrolach technicznych, wparciu administracyjnym w zakresie cła i akcyzy, a także pełnieniem funkcji oficjalnego importera. Co istotne, Cabot Plastics wykonywała zlecone prace z wykorzystaniem własnego wyposażenia i sprzętu, na wyłączność i pod kierownictwem Cabot Switzerland.
Powyższe okoliczności, zdaniem belgijskich organów podatkowych, przesądziły o posiadaniu przez Cabot Switzerland stałego miejsca prowadzenia działalności w Belgii. W efekcie, za miejsce świadczenia – i w konsekwencji opodatkowania VAT – usług świadczonych na rzecz tej Spółki przez Cabot Plastics uznano terytorium tego państwa. W swojej argumentacji organy opierały się na wskazaniu, iż infrastruktura produkcyjno-magazynowa należąca do Cabot Plastics, a także jej wyposażenie i sprzęt, wykorzystywane na wyłączność i pozostawione do swobodnej dyspozycji usługobiorcy stanowią zaplecze techniczne Cabot Switzerland.
Cabot Plastics nie zaaprobowała takiego podejścia, a sprawa finalnie trafiła przed TSUE.
Istota orzeczenia
Według TSUE, usługobiorca (odrębny pod względem prawnym od usługodawcy) nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w państwie członkowskim, w którym siedzibę ma usługodawca świadczący na jego rzecz usługi produkcyjne – jeżeli taki usługobiorca nie ma w tym państwie członkowskim odrębnego (własnego lub kontrolowanego) stałego zaplecza personalnego i technicznego. Co ważne – zdaniem TSUE – bez znaczenia pozostaje przy tym, że usługodawca świadczy na rzecz usługobiorcy usługi produkcji z materiałów powierzonych w oparciu o umowę na wyłączność. Co ciekawe, na zmianę takiej kwalifikacji, nie wpływa także to, że usługodawca wykonuje jednocześnie szereg świadczeń akcesoryjnych lub uzupełniających, które wspierają sprzedaż usługobiorcy w państwie członkowskim usługodawcy.
W uzasadnieniu do tego rozstrzygnięcia, TSUE powołał się w szczególności na argumentację prezentowaną w wyroku w sprawie C-333/20 (na temat tego rozstrzygnięcia, wypowiadaliśmy się tutaj).
Znaczenie wyroku dla polskich podmiotów
Omawiany wyrok, podtrzymuje coraz wyraźniej kształtowany przez TSUE kierunek interpretacyjny w zakresie fixed establishment.
Polskie organy podatkowe na przestrzeni ostatnich lat często uznawały, że przyjmowane przez podatników struktury – oparte o zasady podobne do analizowanych – tworzą stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy w Polsce (a zatem podlegają tu opodatkowaniu). Niemniej, ostatnie wyroki TSUE mogą pomóc w ugruntowaniu bardziej liberalnego podejścia organów do kwestii stałego miejsca prowadzenia działalności w VAT.
Warto zatem rozważyć, w ramach odrębnej i indywidualnej analizy, czy w konkretnej sytuacji istnieje szansa dla ewentualnego dokonania korekt i odzyskania nadpłaconego podatku VAT, w przypadku błędnego rozpoznania fixed establishment w Polsce.
Autor
